FeaturedOperarecensie

Savelsbergh zingt onberispelijke Manon

Vaak worden we niet verwend met een avondje Massenet. De onderhoudende Manon van Opera Zuid is dan ook echt een aanrader, met een hoofd- en glansrol voor Kim Savelsbergh als Manon.

Scène uit Opera Zuids Manon (foto: operazuid.nl).

De geschiedenis van Manon dateert van bijna drie eeuwen geleden. Het is het verhaal van een teleurgestelde minnaar, getuige het motto ‘de vrouw is een vals dier’. De moralistische strekking is dat het met ‘slechte’ vrouwen heel slecht afloopt.

Om zoiets een beetje overtuigend over het voetlicht te brengen, is een zekere mate van actualiseren gewenst. Zo verscheen er in 1968 een film getiteld Manon 70, met Catherine Deneuve als Manon. Ze sterft daarin niet, maar raakt enigszins aan lager wal. De laatste scène laat haar zien, op blote voeten liftend langs een snelweg. Deze voetgangerswoestenij is een verwijzing naar Manons dood in de (overigens niet bestaande) woestijn van Louisiana, de toenmalige Franse kolonie waar prostitués naartoe werden verbannen.

Of Manon in de versie van regisseur Lotte de Beer nu echt doodgaat, is een open vraag. Ze zingt het wel, maar trekt zich bijtijds terug in een tent waarin ongewenste vreemdelingen wachten op deportatie. Teruggestuurd worden naar een land dat je bent ontvlucht, dat is ook een beetje sterven!

De Beer heeft er een vrolijke boel van gemaakt, met een overdaad aan kleuren die het geheel een bijna carnavalesk uiterlijk geven. De herberg in de eerste scène heeft plaatsgemaakt voor een vliegveld. Manon komt uit een Balkanland en is op weg naar een klooster. Haar familie laat haar zodoende de armoede en een mogelijke val in de prostitutie ontvluchten.

Amper aangekomen trekt Manon de aandacht van een paar oudere mannen, De Brétigny en Guillot de Morfontaine, maar laat zich verleiden door een jongeman die haar meetroont naar Parijs. Daar wacht haar echter niet een mooi bestaan in een luxe appartement, maar een leven in een oude bestelwagen die dienst doet als camper. Het befaamde tafeltje, waarvan ze aan het einde van de tweede akte zo ontroerend afscheid neemt, staat dan ook buiten op het gras.

Het duurt niet lang of aan dit intermezzo komt een einde. In opdracht van diens vader wordt de jongeman, Des Grieux, ontvoerd om hem de familie niet langer tot schande te laten maken. Manon vlucht in de armen van de rijke advocaat De Brétigny, die haar al vanaf het begin het hof heeft gemaakt. Manon werkt aan dit gebeuren mee. Ze weet vooraf van de aanstaande ontvoering, maar houdt haar mond. Van liefde alleen kan een mooie jonge meid niet leven, er moet op zijn minst ook een heleboel geld beschikbaar zijn.

Des Grieux trekt zich als priester terug in een klooster om Manon te vergeten, maar trekt de aandacht van veel vrouwvolk door zijn voorkomen en schitterende preken. Hij is tevens een soort BN’er zoals Antoine B., die graag gefotografeerd wordt. Er gaan zelf twee nonnen met hem op de foto.

Tijdens een feest komt Manon in contact met Des Grieux senior, gespeeld door Marco Bakker. Ze heeft hem horen vertellen dat zijn zoon priester is geworden en probeert hem nu zelf hierover uit te horen. Bakker speelt de opzettelijk onbeleefde vader. Hij weet wie hij voor zich heeft en probeert voortdurend het gesprek af te kappen door weg te lopen en met iemand anders te gaan praten. Manon houdt vol en komt zodoende te weten waar Des Grieux zich ophoudt, in St. Sulpice. Ze besluit naar hem toe te gaan.

Manon weet Des Grieux opnieuw voor zich te winnen, maar nadat zijn erfenis erdoorheen is gejaagd, neemt ze hem mee naar een casino. Daar worden ze beschuldigd van vals spel en gearresteerd. Manon wordt teruggestuurd naar haar land van herkomst.

Scène uit Opera Zuids Manon (foto: operazuid.nl).

Kim Savelsbergh draagt als Manon de gehele voorstelling. Deze prachtige sopraan zingt de rol met speels gemak; je zit echt ontspannen naar haar te kijken en te luisteren. Daarbij evolueert ze van een onervaren meisje dat geen enkele luxe gewend is tot een ‘vrouwtje nooit genoeg’.

Haar directe tegenspeler, Rafael Vázquez Sanchis als Des Grieux, heeft een nasale zangstem, articuleert vrijwel niet en kan de rol maar nauwelijks aan. Martijn Sanders is een kleurloze De Brétigny. Glenn Desmedt als Guillot de Morfontaine is een klein groezelig mannetje, zo’n type waar Danny de Vito vroeger patent op had, maar zonder diens humor.

Richard Morrison zet een adequate Lescaut neer en Marco Bakker is een mooi getypecaste vader. Leuk om hem nog eens in een reeks operavoorstellingen te zien in plaats van als ‘liedjeszanger’.

De voorstelling moet het echt hebben van de vrouwen. Behalve Manon is er het hilarische stel Poussete, Javotte en Rosette, type Cherso-meiden, die mooie dingen laten horen.

Het Limburgs Symfonie Orkest onder leiding van Ivan Meylemans zorgt voor een prima begeleiding. Het laat de opera klinken als een echte Massenet, met die typische momenten van ‘weekmakende melancholie’. Massenet werd niet voor niets door critici spottend ‘Gounods dochter’ genoemd.

Ik was bij de voorstelling in Den Haag op 20 november. Er volgen er nog negen in verschillende steden. Ga erheen!

Vorig artikel

Brabants ensemble bestelt nieuwe opera

Volgend artikel

Bartoli brengt Steffani-project naar A'dam

De auteur

Peter Franken

Peter Franken