Jon Vickers (88): een Canadese held
Jon Vickers, afgelopen vrijdag op 88-jarige leeftijd overleden, was één van de grootste operazangers van de twintigste eeuw. De Canadees werd wereldberoemd door zijn zang en acteerwerk in rollen uit het repertoire voor heldentenor.
Jonathan Stewart Vickers (1926-2015) was de zesde van acht kinderen in een gezin uit Prince Albert, Saskatchewan, Canada. Hij studeerde vijf jaar aan het koninklijk conservatorium in Toronto voordat hij in 1957 naar Europa verhuisde om zich bij het Royal Opera House in Londen te voegen.
In Londen debuteerde Vickers met de rol van Riccardo in Verdi’s Un ballo in maschera. Later volgden vele andere dramatische partijen, waaronder hoofdrollen in Les Troyens, Aida, Don Carlos, Fidelio, Tristan und Isolde, Pagliacci en Peter Grimes.
In een in memoriam beschrijft de Royal Opera hem als iemand met een “unieke krachtige en onderscheidende stem, die hem, gecombineerd met zijn superieure acteerkwaliteiten, één van de meest spannende opera-artiesten van onze tijd maakte”.
Het Londense operahuis licht Vickers’ geroemde vertolking van Peter Grimes van Britten er uit. Een “historische interpretatie”, schrijft het gezelschap. “Eén van de rollen waarvoor Vickers het meeste herinnerd zal worden.”
Hieronder een fragment uit Peter Grimes, in 1981 opgenomen in Londen, onder leiding van Sir Colin Davis:
Een jaar na zijn Londense debuut was Vickers voor het eerst te zien bij de Bayreuther Festspiele. Hij zong Siegmund in Die Walküre, één van zijn beroemdste rollen. Later zong hij er ook de titelrol in Parsifal, al had hij vanwege zijn geloofsovertuiging moeite met die rol. Andere rollen weigerde hij zelfs geheel te zingen.
Hieronder een fragment van Vickers’ vertolking van Tristan in Tristan und Isolde, opgenomen in 1973 in Orange, onder Karl Böhm:
Zijn debuut in Bayreuth bezorgde Jon Vickers internationale roem, waar hij kort daarna een dikke streep onder zette met zijn debuut bij de Metropolitan Opera in New York als Canio in Pagliacci (1960).
De Met zou naast Londen Vickers’ vaste huis worden. Hij zong er 22 seizoenen lang, in 277 voorstellingen en 17 rollen. Daaronder partijen in alle soorten, maten en talen, van Duitse helden als Tristan en Franse helden als Énée tot Italiaanse toprollen als Otello en Radamès.
Hieronder een fragment van zijn vertolking van Verdi’s Otello, opgenomen in 1978 bij de Metropolitan Opera, onder leiding van James Levine:
Vickers bracht drie decennia door op de grootste tonelen ter wereld, omringd door de grootste namen uit zijn tijd, onder wie Maria Callas, Herbert von Karajan en Birgit Nilsson. In 1988 sloot hij zijn carrière af met een concertante uitvoering van de tweede akte van Parsifal.
Vickers leed lange tijd onder de ziekte van Alzheimer, waaraan hij op 10 juli in Ontario overleed. In de verklaring die zijn vijf kinderen uitbrachten, wordt Vickers herdacht als iemand die voortdurend zocht naar de waarheid en essentie van het leven. En als een bijzonder hartelijk persoon. “His family and dearest friends remember him for his ringing laughter, warmth and generous spirit.”
Hieronder twee afsluitende fragmenten. Allereerst ‘La fleur que tu m’avais jetée’, een fragment uit de Carmen-film die Vickers in 1967 maakte, met Herbert von Karajan als dirigent en Grace Bumbry als Carmen. En tot slot een stukje van een recital uit 1988, het jaar dat hij met pensioen ging.
De auteur
21Reacties
Een HEEL groot man -vokaal maar ZEKER ook interpretatief (beleving rollen!!!) – is heengegaan…
Een geweldenaar. Voor mij was hij niet alleen de beste Iason (Medea, Dallas ’58, en Londen ’59, met Callas), maar ook de perfecte Pollio (Norma, live DVD Orange ’74, met Caballé). Op de site van Opera discography staan al zijn opnamen.
En Samson (bv opname met Rita Gorr, zij trouwens ook uniek!), Tristan, Siegmund, Parsifal, Otello… wat spijt dat ik hem nooit live zag!
De naam van Jon Vickers staat voor mij voor mijn eerste kennismaking met het fenomeen opera. Ik moet een jaar of acht geweest zijn toen ik de Carmen film met Grace Bumbry in zwartwit beeld bij mijn oma heb gezien. Heel indrukwekkend. Het zal rond 1965 zijn geweest.
Het valt me op hoe weinig reactie er op dit artikel komt. Heeft Jon Vickers dan zou weinig bewonderaars?
Heb hem dus wel gehoord: zeer grote stem maar croonen was zijn specialiteit, slechte top, veel putffs en profs, Vickers was zeker een groot zanger maar niet zo groot als hij door de Angelsaksische pers gemaakt werd, hij was een anglo fenomeen , ok voor niet Italiaans repertoire, klasseer hem zeker niet bij de tien grootste na oorlogse tenoren maar als je van een dikke tandpasta kind of voire h’oudt, ga je gang ….to each his own. Dat ie maar 1 recital plaat heeft gemaakt zegt genoeg, hij verkocht niet….’
Ik denk niet dat het dat is, Stefan. Ik geloof eerder dat het in zeker opzicht is als na een première van bv. DNO: na de eerste
reageerders vallen de anderen al gauw in herhalingen, tenzij er sprake is van een afwijkende, originele kijk op de zaak.
Na Jon Vickers` dood had ik de neiging te reageren met de constatering dat deze zich in diverse opzichten liet vergelijken met
die andere superzanger: Jonas Kaufman. De al dan niet terechte
vrees voor een open deur weerhield me.
Anderzijds: ik neem het mezelf nog steeds kwalijk destijds nagelaten te hebben te reageren op het overlijden van wellicht mijn allergrootste idool, Dietrich Fischer Dieskau.
@Fred: OK, hij was vooral goed (fantastisch eigenlijk) in het heldentenorenrepertoire, maar hem nu reduceren tot een ‘anglo fenomeen’ of ‘dikke tandpasta’, nou… Misschien had hij wel een heel typisch, persoonlijk stemgeluid waar men van hield of helemaal niet. Ik dus wel – in dat bepaalde repertoire dus…
@Kersten: Zeggen dat OOK JIJ behoorde tot zijn fans of hem tenminste goed vond is geen herhaling en daarbij wat goed is (of was) kan niet vaak genoeg herhaald worden in deze zure wereld…
Voor mij de beste Otello ooit. Luister naar zijn opnames onder Serafin en Von Karajan of kijk naar de Met DVD met Levine. Niemand wist zo onder de huid van dit personage te kruipen als Jon Vickers. Eerlijk gezegd ben ik van zijn andere vertolkingen nooit zo gecharmeerd geweest, misschien lag het aan zijn stem waarvan het onmiskenbare timbre mij steeds aan Otello deed denken.
Inderdaad! Mee eens! DE beste Otello ooit vocaal EN scenisch. Domingo mocht scenisch het personnage even dramatisch neerzetten (en vocaal een tijdlang, bij gebrek aan beter de beste geweest zijn), hij kwam niet op het niveau van Vickers. En Del Monaco mag dan zuiver vocaal indrukwekkend geweest zijn (in decibels), hij mistte dan weer de subtiliteit, waarmee Vickers de rol vertolkte.
Vergeet vooral niet zijn unieke vertolking van Enée in “Les Troyens” waar hij ongeëvenaard blijft;zoals hij zelf zei in een interview : voor die rol heeft men eigenlijk 3 tenoren nodig, maar hij kon het alleen aan ! Domingo heeft er zijn broek aan gescheurd; Kaufmann heeft momenteel geen plannen om de rol ooit te zingen.
Er bovenop valt toch ook nog te vermelden dat Vickers zich met succes heeft gewaagd aan dergelijk uiteenlopende rollen als Vasek, de dorpsidioot in “De verkochte Bruid” , een onvergetelijke vertolking van Laca in “Jenufa” en zelfs, al was het dan maar 1 keer , Herodes in “Salome ” !! Waar jullie betiteling van anglo-fenomeen van komt is mij een raadsel .
‘julie’ ?!
… en zelfs 1 keer een barokrol als Nerone in L’Incoronatione di Poppea (met een al even ongewone Poppea van Gwyneth Jones)…
effectief ! die productie heb ik gezien in Parijs , met een fabelachtige cast : Gwyneth Jones, Christa Ludwig,Jon Vickers, Nicolai Ghiaurov , Richard Stilwell . Na de voorstelling had ik de gelegenheid wat te praten met Vickers, die zei, tussen al zijn zware partijen,Monteverdi te kunnen zingen, een balsem was voor de stem !
En wat te denken over de vertolking van Jon Vickers in Peter Grimes?
Kippenvel!!!
Vickers heeft 1x in Nederland gezongen; in de VARA-matinee als Saint Saëns’ Samson (met Dominguez). Ik heb hem eenmaal live gehoord; als Radames in Londen (met Arroyo, Bumbry, Shaw). Dat was fantastisch, en misschien wel vooral omdat hij in staat was met die enorme stem van hem zo pianissimo mogelijk te zingen in het slotduet – dat was indrukwekkend. Zijn RCA-LP met Italiaanse aria’s olv Serafin koester ik – de Gramophone-recensie sprak over ’the most Caruso-like singing since Caruso died’.
wat jij pianissimo noemt, noem ik croonen, italiaans repertoire was niet aan hem besteed.
En die beroemde plaat, nou ja heb ze ook maar verder dan deze solo plaat is ie niet gekomen want buiten theo laceulle en mij kocht niemand ze:)
Ik vind het totaal ongepast te spreken over croonen wanneer men over Vickers’zangkunst spreekt ;evenmin ben ik ermee akkoord dat taliaans repertoire niet aan hem was besteed, daar waar hij in het begin van zijn carriere heel wat Italiaanse opera zong ; hij heeft ook in “La Forza del Destino” gezongen en in “Andrea Chenier” .
Ik ben het wel ermee eens dat dergelijk repertoire beter en authentieker werd vertolkt door Bergonzi en /of Corelli ,en Vickers er steeds zijn”personal touch” aan gaf,wat soms kon irriteren, doch steeds in dienst was van het werk en van de componist, wat men er ook van zegge.
Ik zie momenteel geen enkele operazanger die op een gelijkaardige wijze deze kunst beoefent, afgezien van de kracht van zijn stem , ook niet Kaufmann !
Er is 1 tenor die ergens,naar mijns inziens, qua ingesteldheid tegenover de interpretatie van zijn rollen, de houding en ideeën van Vickers benadert, en hoewel hij niet meer tot de jongere generatie behoort,heeft hij nog wat te zeggen .Ik heb het over Neil Shicoff . i
Vanmiddag bij V&D de Peter Grimes met Jon Vickers en Heather Harper (Covent Garden, Colin Davis) op dubbel-cd aangeschaft. Hij ligt daar voor een weggeefprijsje. Aanbevolen!
op de website http://www.operanostalgia.be staan o.a een gefilmde live Ballo repetitie (1965!!) en een Walkure (1970) met Vickers ook een zeer lang -en interessant -interview met de man.
Heb die Grimes zelf meegemaakt in de Covent, als Grimes was ie goed maar die Vickers snaauw (James Cagney achtige snarl:)) blijft me irriteren