Operarecensie

Westbroek en Haitink in topvorm

Het zal de operaliefhebber niet ontgaan zijn: Eva-Maria Westbroek, Neerlands trots in den vreemde, is dit seizoen artist in residence bij het Concertgebouw. Toch was ze vrijdagavond niet het hoogste bezoek in de Amsterdamse muziektempel. Ze werd vergezeld door een 88-jarige ster aan het muzikale firmament: Bernard Haitink.

Eva-Maria Westbroek.

Voor stersopraan Westbroek voelt het Concertgebouw waarschijnlijk als thuiskomen. Niet alleen heeft ze er vaak gezongen, de Grote Zaal vraagt ook minder krachtpatserij dan, ik noem maar even, de Metropolitan Opera in New York.

Westbroek glorieerde eerder dit jaar in het Concertgebouw in de eerste akte uit Die Walküre, naast Jonas Kaufmann. Ook vanavond staat er Wagner op haar programma, namelijk de Wesendonck-Lieder. De repertoirekeuze is niet verrassend. Wie Westbroek zegt, zegt Wagner. Voor haar werk kreeg ze eerder dit jaar zelfs een erelidmaatschap van het Wagnergenootschap Nederland.

Over repertoire gesproken: het programma van de avond zal niet iedereen liggen. De Wesendonck-Lieder worden geflankeerd door de 35ste en de 38ste symfonie van Mozart. De gemiddelde Wagner-liefhebber zal er niet voor naar het Concertgebouw rennen, wat wellicht de reden is dat de zaal, ondanks de aanwezigheid van twee grote namen, niet uitverkocht is.

Haitink leidt het Chamber Orchestra of Europe. Dat doet hij met strakke hand: de Mozart-symfonieën worden uiterst subtiel uitgevoerd, waarbij het orkest vooral indruk maakt met het spatgelijke samenspel, ook in de snelle delen. Het is helder en scherpzinnig: Haitinks vingers bewegen en het orkest volgt hem nauwlettend. Die controle stelt Haitink in staat om fraaie kleurverschillen aan te brengen. Het zoet klinkt zoet, de zware delen klinken donker en gevoelig. Soms verlangt het publiek naar een snufje ‘Sturm und Drang’. Pas in het laatste deel van de 38ste symfonie laat het orkest volle kracht en energie zien. Die energie had op meer plaatsen eruit mogen komen.

Bernard Haitink. (© Marco Borggreve)

In de Wesendonck-Lieder lossen Westbroek en Haitink de verwachtingen in. Westbroek kent het repertoire op haar duimpje en zingt met groot gemak, waarbij ze kan vertrouwen op haar imposante volume en karakteristieke volle geluid. Met haar muzikale beleving blaast ze onder meer het sterstuk ‘Träume’ (het vijfde lied van de cyclus) leven in. Hierin wordt ze geholpen door Haitink, die laat zien hoe je een wagneriaanse solist moet begeleiden. Het orkest speelt uitermate transparant en subtiel. Westbroek hoeft nergens meer volume te geven dan nodig is en krijgt aan alle kanten de ruimte.

Westbroek is mijns inziens het meeste thuis in de krachtige passages. Ondersteund door het orkest overtuigt ze met de urgentie in het vierde lied, ‘Schmerzen’. In het derde lied, ‘Im Treibhaus’ (een voorstudie op de derde akte van Tristan und Isolde), mist ze aan het begin wat zachtheid. De Wagner-sopraan in haar klinkt net iets te dramatisch en haar vibrato iets te intens, waar het juist bitterzoet en lieflijk mag zijn. Dat kleurverschil, dat Haitink en het Chamber Orchestra of Europe zo sterk laten zien, had er nog meer in mogen zitten.

Zie voor meer informatie over de optredens van Eva-Maria Westbroek als artist in residence de website van het Concertgebouw.

Vorig artikel

La Favorite: een mooie belcantoavond

Volgend artikel

Adès brengt Buñuel terug op het witte doek

De auteur

Yourai Mol

Yourai Mol

9Reacties

  1. Rudolph Duppen
    19 november 2017 at 12:12

    Een prachtige avond. De uitzonderlijke chemie tussen Haitink en Eva-Maria Westbroek was tastbaar.Ze zong weer als vanouds met veel minder hinderlijk vibrato dan we de laatste tijd van haar gewend waren. Ze zong waar nodig ingetogen en doorleefd en dramatisch krachtig als de partituur daar om vroeg. Het klonk nergens geforceerd.Haitink en het Chamber Orchestra of Europe begeleidden haar prachtig. De Mozart symfonieën klonken uiterst fris en transparant en vooral evenwichtig.De dramatische momenten kregen daardoor extra reliëf.Het publiek was razend enthousiast en werd beloond met een toegift uit Mendelssohns Een Midzomernachtsdroom.

    De zaal was na het toepassen van enige kortingsacties nagenoeg uitverkocht.Zangliefhebbers hadden de keuze tussen Eva-Maria Westbroek en Christian Gerhaher in de Kleine Zaal.

  2. Maarten-Jan Dongelmans
    19 november 2017 at 18:49

    Was het in die Kleine Zaal ook vechten om een goede bezetting of liep die ‘vanzelf’ vol? Nooit iets gehoord trouwens van die LMTS. Had ik graag eerder geweten.

  3. Maarten-Jan Dongelmans
    19 november 2017 at 18:50

    vechten=prijsvechten

  4. Rudolph Duppen
    19 november 2017 at 20:43

    @Maarten-Jan Dongelmans:je kent het waarschijnlijk onder de naam Last Minute Ticket Shop. Op deze site al vele malen door mij en anderen genoemd.

    De vocale series zijn meestal zeer goed bezet in de Kleine Zaal vooral als het bekende zangers betreft. Ook voor die recitals zijn af en toe kaartjes met 50% korting te koop.

  5. Maarten-Jan Dongelmans
    19 november 2017 at 21:57

    @Rudolph Duppen: nee, ik kende het niet. Nooit eerder opgevallen.

  6. Jolanda Twiss
    19 november 2017 at 22:11

    “Westbroek kent het repertoire op haar duimpje” Blijkbaar niet goed genoeg om zonder lessenaar te zingen. Ik heb een prachtige vertolking gehoord, maar helaas de bijbehorende emotie in het gezicht niet kunnen zien. De achterkant van een lessenaar is nu eenmaal uitdrukkingsloos. Jammer hoor!

  7. Pieter K. de Haan
    19 november 2017 at 23:48

    Helaas – voor zover ik heb kunnen nagaan – geen radio-uitzending!

  8. Maarten-Jan Dongelmans
    20 november 2017 at 08:27

    @Jolanda: ja oogcontact stel ik bij zangers ook altijd op prijs. Zonde dat dit bij EMW blijkbaar niet mogelijk was. Gelukkig kunnen handen en armen ook extra expressie communiceren.

  9. Rudolph Duppen
    20 november 2017 at 11:47

    Jolanda Twiss zat kennelijk erg vooraan. Ik heb EMW’s gezichtsuitdrukking prachtig kunnen zien. Volgens mij heeft ze de Wesendoncklieder helemaal niet zo vaak gezongen.