Staatssecretaris Halbe Zijlstra van Cultuur wil nog maar twee operagezelschappen subsidiëren: De Nederlandse Opera en een reizend gezelschap. Dat maakte hij vandaag aan de Tweede Kamer bekend. In totaal halveert Zijlstra het aantal instellingen dat subsidie krijgt.

De afgelopen maanden kwam de culturele sector in Nederland flink in verzet tegen de bezuinigingen die staatssecretaris Halbe Zijlstra vanaf 2013 door wil voeren. De Raad voor Cultuur drong er nog bij de staatssecretaris op aan om de bezuinigingen over de gehele sector uit te smeren, maar het lijkt niet veel gebaat te hebben. Zijlstra kiest ervoor instellingen op te heffen of te fuseren.

Topinstellingen zoals De Nederlandse Opera, het Rijksmuseum en het Nederlands Dans Theater lijken gespaard te worden, evenals musea, erfgoed en bibliotheken. De podiumkunsten en de beeldende kunst moeten het echter met fors minder doen.

In totaal zal de basisinfrastructuur van instellingen die door de overheid gesubsidieerd worden, worden gehalveerd. Na de bezuinigingen blijft er zo’n 700 miljoen euro per jaar over voor zo’n 90 instellingen.

Zijlstra noemt in zijn plannen niet concreet welke instellingen wel en welke niet subsidie zullen krijgen. Hij noemt alleen voor hoeveel instellingen er nog plek is en wat de functies van die instellingen moeten zijn.

In de operasector lijken Opera Zuid en de Nationale Reisopera in de knel te komen. Zijlstra omschrijft dat hij ‘één grootschalig operagezelschap van internationale statuur’ wil steunen (De Nederlandse Opera) en ‘één operaproductiekern met beperkte reistaak’. Op dit moment vervullen zowel Opera Zuid als de Nationale Reisopera deze taak.

Van de huidige tien orkesten krijgen er in 2013 nog zeven subsidie. Vier volwaardige symfonieorkesten in de regio’s Noord, Oost, Zuid en Rotterdam-Den Haag, één internationaal toporkest, één begeleidingsorkest voor opera en één kernensemble voor de begeleiding van dans.

Het aantal dansgezelschappen dat op overheidssteun kan rekenen, gaat van zeven naar vier, het aantal theatergezelschappen van negen naar acht en het aantal filmfestivals van vijf naar drie. Het aantal museu blijft gelijk.

Met zijn plannen legt Zijlstra het advies van de Raad voor Cultuur grotendeels naast zich neer. Volgens persbureau ANP overweegt de Raad nu op te stappen.

Als Zijlstra groen licht krijgt voor zijn nieuwe subsidiestelsel, zal het op 1 januari 2013 ingaan. Ook daarmee slaat hij het advies van de Raad voor Cultuur in de wind. De Raad had geadviseerd de bezuinigingen gefaseerd in te voeren.