Onbekend maakt onbemind, maar is dat altijd terecht? In een serie bespreekt Place de l’Opera opera’s die bij het grote publiek onbekend zijn en die de afgelopen jaren op cd zijn verschenen. In deel drie: Die Freunde von Salamanka van Franz Schubert.

Waar Franz Schubert het liedgenre zwaar domineert, hebben zijn opera’s nooit veel potten kunnen breken. De meeste van zijn ruim vijftien theaterwerken werden pas lang na zijn dood voor het eerst opgevoerd. Zo ook de tweeakter Die Freunde von Salamanka. De eerste uitvoering van het volledige werk vond pas plaats in 1928.

Die Freunde van Salamanka is net als bijvoorbeeld Die Zauberflöte een Singspiel, waarin gesproken dialogen afgewisseld worden door muzikale nummers. De teksten van de dialogen zijn echter verloren gegaan. Wat rest, is ruim 70 minuten muziek.

In 1978 werd het werk opgevoerd tijdens de Schubertiade in Hohenems, Oostenrijk. Theodor Guschlbauer leidde het Symphonieorchester en Chor van de Österreichische Rundfunk en een cast van prominente zangers. De live-opname van die uitvoering werd enige jaren geleden door Brilliant Classics in een nieuwe, zeer betaalbare uitgave uitgegeven.

Het verhaal van de opera komt door het ontbreken van de dialogen wat fragmentarisch over, maar met behulp van de synopsis in het boekje bij de cd is het wel te volgen. Bovendien is op de website van Brilliant Classics een pdf met het Duitse libretto te downloaden.

In het kort gaat het verhaal over drie vrienden in het Spaanse Salamanca. De eerste, Alonso, wint met hulp van zijn vrienden het hart van gravin Olivia. De tweede, Diego, wint de hand van zijn geliefde Laura en de derde, Fidelio, zet de verwaande graaf Tormes een hak, door te verhoeden dat die gravin Olivia kan huwen.

Het is een lichthartig, opgetogen werk. Zwaar of dramatisch wordt het amper, met uitzondering van de treurige maar verrukkelijke aria waarmee Olivia haar entree maakt (‘Einsam schleich’ ich durch die Zimmer’).

De muziek is vlot en vitaal, als een vrolijk bonkend hart. Schubert bedient zich in het geheel niet van hoogdravende, complexe technieken, maar componeert transparante en zeer toegankelijke noten; iedereen aan te bevelen, of je nu een dummie bent of een expert. Afwisseling is er daarbij genoeg: naast vier aria’s en een romance klinken er vier duetten, drie trio’s, een kwartet en twee fraaie finales.

De cast telt een paar namen waar menig liefhebber direct van zal watertanden. Zo zingt Hermann Prey de rol van Fidelio, iets wat hij formidabel doet. Je hoort direct dat hij een grootheid was, niet het minst in het Schubert-repertoire. Zijn eerste aria had een Schubert-lied kunnen zijn.

Ook tenor Thomas Moser (Alonso) is voortreffelijk. Echt zo’n egale, gepolijste stem die je in dit repertoire graag wilt horen.

Edith Mathis (nog zo’n grote naam) zingt met glasheldere stem de partij van Olivia. Ze is samen met Prey en Moser de uitblinker van de opname, naast wat gemiddelde optredens van Eberhard Büchner als Diego en Norbert Orth als Tormes.

Nog interessant om te vermelden: de Nederlandse bas-bariton Robert Holl, ten tijde van de opname een jaar of dertig, zingt de twee kleine partijen van Alcalde en Zweiter Guerilla. Hij klinkt geweldig. Net als trouwens de andere Guerilla, Kurt Rydl, ook geen onbekende in Amsterdam.

Al met al een leuke rariteit voor in de cd-kast. De uitgave van Brilliant Classics kost minder dan 10 euro en is bij diverse online shops te verkrijgen.