Thomas Hampson verstevigde zijn lange relatie met het Concertgebouw dinsdagavond met een knap Mahler-recital in de Grote Zaal. Innemend en op zijn eigen stijlvolle wijze zong de Amerikaanse bariton liederen uit Des Knaben Wunderhorn.

De Amerikaanse bariton Thomas Hampson is kind aan huis bij het Concertgebouw. Dat begon al in 1995, toen hij een onuitwisbare indruk maakte tijdens het Mahler-Feest, en ging zo vele jaren door.

Als je keer op keer de Grote Zaal compleet weet te vullen, dan word je daarvoor beloond: Hampson kreeg 8 juni jongstleden ‘De Concertgebouw Prijs 2011’, een plastiek en een naamplaatje in de eregalerij van solisten.

Op 14 juni zong Hampson in de grote zaal van het Concertgebouw liederen uit Des Knaben Wunderhorn van Gustav Mahler. Helemaal vol zat de zaal dit keer niet. Oorspronkelijk zou het concert op 31 mei plaatsvinden, maar door een keelontsteking van de zanger was het uitgesteld. Daar was dinsdagavond niets meer van te merken. Hij zong innemend, krachtig en op zijn eigen stijlvolle wijze.

Des Knaben Wunderhorn is een cyclus van ruim 700 volksliederen, die begin negentiende eeuw zijn verzameld en bewerkt door de dichters Achim von Arnim en Clemens Brentano. Veel componisten hebben deze beeldende liederen op muziek gezet.

Mahler schreef tussen 1887 en 1901 24 liederen voor Des Knaben Wunderhorn, voor stem met pianobegeleiding. Sommige van deze liederen heeft hij omgewerkt voor zang en orkest en ze komen zelfs terug in zijn symfonieën, met als mooiste voorbeeld ‘Urlicht’ uit de tweede symfonie.

De componist koos liederen waarin de beleving van de ik-persoon centraal staan. Romantische thema’s vol met expressie voeren de boventoon. Terugkomende onderwerpen zijn bijvoorbeeld afscheid nemen, de dood van ene geliefde, de oorlog, verlossing en het eeuwige leven. Alsof Mahler liederen had samengesteld met een angstig visioen voor ogen van de Eerste Wereld Oorlog, die nog geen vijftien jaar later zou beginnen.

Hampson is een specialist op het gebied van Mahlers werk en weet precies hoe hij ze met accenten, expressie, zangtechniek en zijn bollige baritonvolume moet overbrengen.

Wat vooral vrouwelijke fans charmant noemen, vind ik soms hinderlijk en dat is Hampsons Amerikaanse accent. Liederen met veel a- en e-klanken, zoals ‘Nicht Wiedersehen’, klonken bij hem niet Deutschfähig. ‘Niet-eigen-taal-zangers’ compenseren dat vaak met klemtonen op medeklinkers. Dat deed Hampson trouwens overwegend goed, al vond ik het einde zoals bij ‘Der Tambourg’sell’ met de laatste strofe ‘Gute Nacht’ overdreven en onnatuurlijk.

Mooi en bijna boven zichzelf uitstijgend zong hij echter ‘Revelge’. Ongenuanceerd en meeslepend maakte hij ons deel van dit vreselijk verhaal, waarin de marcherende tamboer-majoor aan het front moet toezien dat om hem heen zijn broeders sneuvelen.

Zonder al die te zichtbare emoties en gestileerdheid vond ik Hampson het prettigst zingen in de meer rustige vertellende liederen als ‘Das Himmlische Leben’. Hij verklankte die liederen met prachtige legato-passages en naturelle intentie.

Zonder goede begeleiding geen goede zanger en pianist Wolfgram Rieger is een goede pianist. Hij volgde Hampson behoedzaam en speelde net onder zijn stemvolume, zodat de bariton alle ruimte kreeg om te schitteren. ‘Der Schildwache Nachtlied’ klonk bijvoorbeeld expressief en heel erg uitgesponnen, dicht op de piano. Om ons te laten horen hoe langzaam en tergend in werkelijkheid de tijd kan verstrijken. Meesterlijk.

Thomas Hampson geeft op 27 juni een masterclass in het Concertgebouw. Zie voor meer informatie www.concertgebouw.nl.