FeaturedOperarecensie

Prégardien en Gees verfijnen het lied

De vruchtbare en lange samenwerking tussen tenor Christoph Prégardien en pianist Michael Gees leverde woensdagavond een uiterst verfijnde en zeer goed bezochte liedavond op in het Amsterdamse Muziekgebouw aan ’t IJ.

Christoph Prégardien. (© Jean-Baptiste Millot)

Prégardien en Gees kozen voor een programma met ballades, een zeer geliefd verhalend genre uit de vroege romantiek. Na de pauze klonken uitsluitend liederen van Schubert. Het ijzersterke duo maakte veel indruk door hun ultieme samenspel.

De zeer geroutineerde Prégardien betoverde met zijn lange, uitgesponnen frasen, waarbinnen hij zeer subtiele kleuringen aanbracht. Het concert begon met de klaterende watervallenmuziek uit Carl Loewe’s ‘Der Nöck’. Vervolgens wist Prégardien de dramatiek van Loewe’s ‘Erlkönig’ huiveringwekkend te vertolken, waarbij het ‘Gewalt’ van de elfenkoning precies het juiste gewicht kreeg. Met ragfijne en verleidelijk dunne stem zette Prégardien de verleidingskunsten tussen Tom der Reimer en zijn elfenkoningin neer. Opvallend hierbij waren de lichtvoetigheid van de zanger en de speelsheid van de pianist.

Nog meer sensualiteit klonk in ‘Die Loreley’ van Franz Liszt. Ook hier geweld en stollende dramatiek. De visser ziet de rotsen niet, maar blikt uitsluitend naar boven, in de ban van de schone jonkvrouw. Haar kracht is na het zoveelste slachtoffer nog steeds niet gebroken en dat laat Liszt op verrassende wijze horen. Als het lied allang ten einde is, blijft de zanger doorzingen om haar magische verleidingskunsten in een eindeloos en niet te stoppen refrein te laten doorklinken…

De hoogmoedige dronkenschap over de schijnoverwinning van de Babylonische koning Belsazar, in Schumanns ballade, werd door Prégardien wankelend tegen de piano over het voetlicht gebracht.

Het programma voor de pauze eindigde met de schitterende liederen van Gustav Mahler, de Lieder eines fahrendes Gesellen, waarin Mahler zijn ongelukkige verhouding met de sopraan Johanna Richter beschrijft. Mahler baseert zich hierbij op de volksliedverzameling Des Knaben Wunderhorn.

Prégardien vertolkte alle verhalen met een groot invoelingsvermogen en Michael Gees speelde de veeleisende pianopartijen alsof hij ze zo uit zijn mouw schudde. Je kunt stellen dat óók hij bijna zong, maar dan op de piano. Hun samenspel was uitermate goed op elkaar afgestemd in timing, expressieve stiltes, kleuring en zeggingskracht.

Christoph Prégardien en Michael Gees hebben ruime ervaring met het liedrepertoire van Schubert.

Na de pauze klonken Schubertliederen, zeer vertrouwd repertoire voor Prégardien, die deze liederen zonder partituur zong. ‘Versunken’ is afkomstig uit Goethes Westöstlicher Divan, een verzameling poëzie waarin Duitse en Perzische literatuur samenkomen. In Goethes ‘Wilkommen und Abschied’ laat Schubert het kloppende hart van een verliefde jongeman in de piano horen. Het motief van galopperende paardenhoeven verwijst naar de eerste regel: “Geschwind zu Pferde”.

Goethe dichtte de liefdesgedichten ‘An den Mond’ en ‘Rastlose Liebe’ vanuit zijn liefde voor Charlotte von Stein. Prégardien gaf gehoor aan Schuberts opmerking boven de partituur, dat ‘Rastlose Liebe’ hartstochtelijk moest worden gezongen.

Prégardien creëerde de juiste reflectieve stemming in de schitterende Mayrhofer-liederen ‘Nachtstück’ en ‘Abschied’. Daarna klonk het obsessieve ritme in ‘An mein Herz’, één van de tragische teksten uit het Poetischen Tagesbuch van Ernst Schulze. ‘Aufenhalt’ roept het beeld op van de ‘Wanderer’, die het leven en de maatschappij wil ontvluchten, met eenzelfde rusteloze beweging. In het lieflijke ‘Die Mutter Erde’ klonk Schuberts uiterst serene houding tegenover de dood.

Tegen het einde van alle Schubertliederen leek enige vermoeidheid bij Prégardien in te treden, maar hij trakteerde het lang applaudisserende publiek nog op een prachtige toegift: ‘Ständchen’ uit Schuberts Schwanengesang.

Het volgende recital in de Serie Grote Zangers verzorgt Anne Sofie von Otter samen met violist Pekka Kuusisto en pianist Bengt Forsberg. Zie voor meer informatie de website van het Muziekgebouw aan ’t IJ.

Vorig artikel

Maartje Rammeloo geeft romantisch recital

Volgend artikel

Opera in de media: week 8 van 2019

De auteur

Jacqueline van Rooij

Jacqueline van Rooij

11Reacties

  1. Maarten-Jan Dongelmans
    17 februari 2019 at 19:18

    Wie dit concert gemist heeft maar alsnog van Prégardien anno nu wil genieten kan zijn voordeel doen met zijn nieuwste cd: Auf Fluegeln des Gesanges. Lees er over op http://www.dg.nl/luister-mee.

  2. Rudolph Duppen
    19 februari 2019 at 20:52

    Jammer dat we geen commentaar kunnen geven op het nieuwe seizoen van DNO en het feit dat de verschillende culturele instellingen langs elkaar heen
    lijken te programmeren: tweemaal Nabucco (Zaterdag Matinee en DNO), tweemaal Die Walküre (Zaterdag Matinee en DNO) en tweemaal Die Frau ohne Schatten (DNO en Rotterdams Philharmonisch met een, op papier, bijna nog betere cast dan DNO en met Yannick Nézet-Séguin, weliswaar concertant maar toch.)

  3. Jan de Jong
    20 februari 2019 at 11:51

    mijnheer Duppen
    U maakt een relevant punt. Al kan het soms ook heel interessant zijn om een werk meermaals in verschillende bezetting te horen. Ik had het geluk afgelopen jaar drie maal Hoffmanns vertellingen te zien en dat bijzonder boeiend. Alle drie genoemde opera’s hoor ik graag tweemaal.

  4. Rudolph Duppen
    20 februari 2019 at 12:17

    @Jan de Jong:Ik heb er absoluut geen bezwaar tegen en bij leven en welzijn zal ik alle voorstellingen bijwonen maar ik kan me voorstellen dat het toch invloed heeft op de kaartverkoop. Hopelijk horen we het Rotterdams Philharmonisch Orkest in de komende seizoenen vaker in opera o.l.v. Yannick Nézet-Séguin nu de MET heeft besloten in februari geen voorstellingen meer te geven wegens de slechte kaartverkoop. Op zondag gaan ze nu matinee voorstellingen geven.Trouwens driemaal Hoffmanns Vertellingen lijkt me opera heaven.

  5. Maarten-Jan Dongelmans
    20 februari 2019 at 13:52

    @Rudolph: zeker met de genoemde opera van Offenbach waar zoveel versies van zijn!

  6. c.horsmeier
    22 februari 2019 at 12:53

    Met mijnheer Duppen eens waarom kunnen we niet reageren op programma Nat Opera?
    Zeker Nabucco kan maar niet te veel te horen zijn Komt er nog eentje bij op 24 maart a.s. in Tivoli Utrecht , Utrechts opera koor concertant.
    Wist niet dat Matinee al bekend is?

    Heb nog eenn vraagje waarom is er nooit een boek geschreven over de Voormalige Ned Opera vanaf 1946 tot 1965 zuk=lke schitterende uitvoeringen geweest.
    En zeker een tenor als Ettore Babini heeft hierin een zeer grote rol gespeeld.
    Vraag wie kan mij helpen aan opname van zijn Nemorino met Wilma Driessen en zijn meesterlijke Faust met Mirella Freni en Arnold van MIll.

    Weet niet wie hem kent maar mijn allerbeste operqavriend Kees Buitink is overleden, hij heeft (had) denk ik wel de grootste verzameling opera s in huis.

    Bij deze.

  7. Jan de Jong
    22 februari 2019 at 14:44

    Ja, heerlijk Hoffmann. De laatste keer was in Berlijn (Deutsche Oper). Prachtige productie van Laurent Pelly. Kan ik iedereen aanraden. Komende maand in Napels.

    Met de kaartverkoop heeft u wel een punt, mijnheer Duppen, al zal dat bij Nabucco en Walküre niet zo’n probleem zijn. Die Frau ohne Schatten vinden velen toch een wat minder toegankelijker stuk, dus daar zal wellicht wat minder brede publieke belangstelling zijn.

    Maar in algemene zin ondersteun ik uw pleidooi voor afstemming. Wat mij betreft doen Antwerpen en Brussel daar ook aan mee. Luik voert zelf al een onafhankelijke, onderscheidende koers.

  8. Rudolph Duppen
    23 februari 2019 at 10:01

    @Chris Horsmeier:in de tweede druk van De Opera in Nederland van S.A.M. Bottenheim wordt de voormalige Nederlandse Opera gedeeltelijk beschreven.Van de laatste jaren van De Nederlandse Opera heb ik plakboeken vol knipsels van recensies, programmaboekjes en een aantal exemplaren van het tijdschrift Opera dat toen tien maal per jaar verscheen.Ik kan U helaas niet helpen met de plaatopname van Ettore Babini.

  9. Leen Roetman
    23 februari 2019 at 20:49

    Nog meer Walküre’s! In het kader van hoe meer van hetzelfde hoe groter vreugd https://www.operadagenrotterdam.nl/programma/diewalkure/

  10. Leen Roetmsn
    23 februari 2019 at 20:56

    …en gelukkig kunnen we binnenkort (30 maart) Die Walküre ook rechtstreeks vanuit de MET in Pathé zien. Met Eva-Maria Westbroek. Wat een weelde! 4 Walküres in een jaar…wie zit daar niet op te wachten?

  11. c.horsmeier
    24 februari 2019 at 13:08

    goedemiddag. Ik hoorde dat er een discussie op deze site staat over seizoen opera19/20maar zie dat deze er is afgehaald tot mijn verbazing en waarom??
    Waarom gen en kunnen wij ons zegje niet meer doen, omdat de leiding van de Opera boos Is//vind dit erg zielig en jammer.
    Toch fijne zondag