Levendig Mahlerrecital niet voor iedereen
Een liederenrecital kon niet ontbreken op het Mahlerfestival 2025. In het Concertgebouw brachten mezzosopraan Beth Taylor, bariton Jusung Gabriel Park en pianist Julius Drake liederen uit de reeks Des Knaben Wunderhorn. Deze werden uitgevoerd met krachtige stemmen, opera-achtig, in een scenische setting.
We weten dat Gustav Mahler, tussen 1887 en 1901, 24 liederen componeerde voor Des Knaben Wunderhorn, voor stem met pianobegeleiding. Sommige van deze liederen heeft hij later omgewerkt voor stem en orkest, en ze komen zelfs terug in zijn symfonieën. Het mooiste voorbeeld is ongetwijfeld het bekende Urlicht uit de Tweede symfonie.
Des Knaben Wunderhorn is een cyclus van ruim 700 volksliederen, begin negentiende eeuw verzameld en bewerkt door de dichters Achim von Arnim en Clemens Brentano. Mahler koos liederen waarin de beleving van de ik-persoon centraal staat, waarin romantische thema’s vol expressie de boventoon voeren. Terugkerende onderwerpen zijn: geluk zoeken, afscheid nemen, dood van een geliefde, oorlog, de soldaat aan het front, gevangenschap, verlossing en het eeuwige leven.
Pianist Julius Drake vertelde, in een volle Kleine Zaal, dat Mahlers liederen zowel door een mannenstem of een vrouwenstem gezongen kunnen worden. Om het liedrecital wat meer schwung te geven, zongen beide zangers – Taylor en Park – zowel apart als gezamenlijk liederen. Als ze beiden in een lied zongen werd dat scenisch uitgevoerd. Deze interpretatie van Mahlers liederen, met veel expressie in het zingen werkte veelal goed. Het was vernieuwend en gaf ruimte aan de mooie stemmen.
In het lied Der Schildwache Nachtlied maken we kennis met de Zuid-Koreaanse bariton Jusung Gabriel Park, debutant in het Concertgebouw. Bewonderenswaardig is zijn krachtige sonore baritongeluid, uitstekende zangtechniek en uitspraak. Omdat zijn stemgeluid zo groot is vulde hij de Kleine Zaal soms iets te veel. Zijn ‘Schildwacht’ bracht de luisteraar onder de indruk van de laagte van zijn stem, maar minder van de angst en twijfel die hij in dit ‘militaristische’ lied zou moeten overbrengen.
De Schotse mezzosopraan Beth Taylor trad al eerder op in het Concertgebouw en liet in 2019 een onvergetelijke indruk achter toen ze zong in Mendelssohns oratorium Christus en Mozarts Mis in C. Taylor heeft charisma, en de diepte van haar stem is fabuleus, wat goed te horen was in haar eerste lied: Das himmlische Leben.
De liederen die beiden gezamenlijk zongen, maakten bij het publiek de meeste reacties los. Ze amuseerden volop, zoals in Trost im Unglück, waarin de soldaat afscheid neemt van het maagdelijk meisje. Samen zingen ze een duet en ze bezingen dat ze elkaar niet willen bezitten. Mooi bedacht, en het gaf aan dat een relatie gebaseerd moet zijn op gelijkwaardigheid.
In Verlor’ne Müh is het evenwicht tussen man en vrouw echter ver te zoeken. De zelfverzekerde vrouw wil wandelen met haar ‘Büble’. Ze biedt hem van alles aan, maar hij wil niet. Ook niet als Taylor hem een echt koekje aanbiedt om aan te knabbelen – lees: aan haar te knabbelen. Hij wil niet, loopt het podium af, maar wordt dan door haar naar binnen gesleurd. Grappig hoe je een lied tot een klucht kunt omvormen.
Drake leidde de twee zangers vakkundig. Met gemakkelijk en virtuoos spel vertolkte hij Mahlers liederen op de vleugel. Enkele liederen bracht hij met groot volume, wat de uitvoerenden aanzette tot luider zingen – op het opera-achtige af. Reveille, waarin een gewonde soldaat zingt dat hij moet marcheren, moet radeloos en breekbaar klinken. Drake legde echter zoveel nadruk op de muziek dat Park wel leek te moeten schreeuwen.
Het buitengewone recital werd afgesloten met het bekende Urlicht. In eerste instantie zong Taylor dit devote lied zittend. Toen ze opstond, klonken de woorden ‘Der Mensch liegt in größter Not’ en dat kwam binnen. Met mooie, fijne expressie ontroerde ze maximaal. Dit was ‘Mahler’ waar iedereen voor kwam.
Verder lezen, luisteren en kijken
Het complete programma van het Mahler Festival 2025
In 202o ging het Mahler Festival niet door vanwege Covid.
De auteur
