Het Internationaal Lied Festival Zeist 2025 is op 16 mei van start gegaan. Tot en met 25 mei zijn er talrijke recitals, masterclasses en andere evenementen. Op 21 mei presenteerden zich jonge talenten in het Young Artist Platform. Zes lied duo’s presenteerden zich voor een jury bestaande uit Hans Eijsackers, Henk Neven, Olga Paschenko, Kenne Peters en Annett Andriesen, die verslag doet.

Zorgvuldig

Opvallend waren de zorgvuldig samengestelde programma’s. Liederen van Victor Ullmann, Henriette Bosmans, Wolfgang Rihm Hans-Martin Gräbner, een prachtig getoonzet Sonnet van Petrarca, veel Poulenc, de Amerikaanse componisten Samuel Barber, Jake Heggie en George Crumb,  het indrukwekkende Grenzen der Menschheit van Alban Berg, de Engelse Ethel Smyth, veel Poulenc en ook de complete ‘Lieder eines fahrenden Gesellen‘ van Gustav Mahler. Componisten om eens te beluisteren.

Verplicht werk

Voor de 5^e keer is er een opdracht voor een verplicht werk gegeven. Ditmaal aan Primo Ish-Hurwitz,  een jonge componist die al regelmatig van zich deed horen o.a. als initiator van Toonzetters. Primo probeert klassieke moderne muziek onder de aandacht van den groot publiek te brengen, hij put uit de klassieken, uit lichte muziek, uit jazz. Zijn muziek kenmerkt zich door een laatromantische lyriek. Naast het gebruik van elektronische muziek richt hij zich met name op het schrijven voor akoestische instrumenten. Zijn compositie voor het Festival en Young Artist Platform We are changing, een ritmisch challenging stuk, waarbij gesproken en gezongen teksten zich afwisselen werd zeer goed ontvangen.

Ish-Hurwitz maakt gebruik van advertentieteksten van bedrijven in de industrie van fossiele brandstoffen, zoals Shell, KLM en ING en ook over Saudi Arabië, algemeen beschouwd als een van de naties die zich zeer sterk bewegen in de kringen van zgn.  greenwashers diplomatie die lobbyt om de wereldwijde klimaat politiek te ontwrichten. Een zeer maatschappelijk betrokken stuk. 6 verschillende interpretaties. Geestig, relativerend, theatraal, indringend en duidelijk bewust van de ernst van de zaak. Een voortreffelijke compositie waarvan ik hoop dat die nog vaak te horen zal zijn. Nieuwe muziek met een duidelijk oog voor de huidige klimaat problematiek.

Bewondering

Grote bewondering heb ik voor wat het Internationaal Lied Festival Zeist doet voor jonge zangduo’s die zich specialiseren in het liedrepertoire. Naast het kernrepertoire (Schubert, Schumann, Wolf, Strauss, Debussy, Poulenc, Fauré) richten zij zich ook op het wat onbekendere repertoire. De duo’s die zich presenteerden hebben in vorige edities deelgenomen aan de masterclasses van gerenommeerde liedzangers. Dit jaar lessen van o.a. Robert Holl, Christoff Prégardien en de pianisten Susan Manoff en Hans Eijsackers. De duo’s krijgen intensieve dagelijkse lessen en presenteren zich eind van de week. Een kring van vrijwilligers en gastgezinnen vormen een warme en veilige omgeving voor de jonge musici. Dat ontroert mij.

Prijzen

De twee Nederlandse duo’s sopraan Elise Maayeshi en haar pianist Pieter Bogaert en sopraan Noëlle Drost met Jorian van Nee vielen in de prijzen: het eerste duo kreeg de engagementsprijs van het festival Wonderfeel voor een recital in 2026. Noëlle Drost en Jorian van Nee, een hecht duo met een voortreffelijk samengesteld programma kregen de Prijs voor een recital op het Oxford Lied Festival en een optreden in het volgende Internationaal Lied Festival Zeist in 2026. Een eervolle vermelding voor de vertolking van het verplichte werk ging op aangeven van de componist naar tenor Cooper Joseph Kendall en zijn partner Semyon Berezin, piano.  Primo was ook zeer te spreken over de theatrale invulling van zijn lied door bariton Alexandru Susiu met pianiste Bianca Murariu. De andere twee duo’s Kris NG/Aaron Ormaza Vera en Vassia Alati/Yuto Kiguchi mogen zeker niet onvermeld blijven. Alle 6 duo’s hadden een hoog artistiek niveau. De ruimte verlangt een gevoel voor balans tussen stem en piano en een goede omgang met de akoestiek.

Toekomst

Op de website lees ik: ‘We leven in een, op zijn zachtst gezegd, roerige tijd waarin de actualiteit ons grote vragen voor de toekomst voorlegt. Om ons heen, dichtbij en ver, woeden oorlogen en hongersnoden die tienduizenden slachtoffers eisen. Bovendien liggen er enorme uitdagingen aan de horizon op het gebied van klimaat en een leefbaar bestaan voor iedereen waar dan ook in onze wereld. Welke rol kan muziek, en voor ons in het bijzonder het lied, daarin spelen?’

Voor de editie 2025 koos het Festival voor het thema Toekomstmuziek.  Begrippen als ‘toekomst’ en ‘tijd’ worden op verschillende manieren belicht. Wat betekent het dat de tijd verstrijkt? Kunnen wij “onze tijd vooruit zijn” en onze toekomstdromen waarheid laten worden. Tijdens het festival worden verleden, heden en toekomst verbonden met programma’s waarin bekende composities  naast hedendaagse werken klinken. Werken van componisten wier werk in hun eigen tijd een toekomst werd ontzegd, omdat hun kunst werd gebrandmerkt als ‘entartet’, omdat ze vrouw waren of niet blank.  Er is ruimte om met de traditionele vorm van het liedrecital te experimenteren. Op 22 mei om 20.15  wordt onder de titel Showcases Toekomstmuziek en muziek van de toekomst uitgevoerd en op 23 mei Wat Stilte Wil, een theatraal vormgegeven recital over de stem van vrouwen en de stempel van de tijd. Ik ga u daarover berichten.

Aandacht wordt besteed aan de jeugd, met een koorfestival en een optreden van het Nationaal Jongenskoor o.l.v. Irene Verburg. Amateurzangers krijgen lessen en mogen zich presenteren. Het Festival levert een grote bijdrage aan de uitvoering en onder de mensen brengen van het klassieke lied. Het brengt ons in contact met internationale poëzie en muziek. Kijk dat u er terechtkomt, dit weekend nog of anders in mei volgend jaar.

Het Internationaal Lied Festival Zeist 2025 loopt nog tot en met 25 mei.

Verder lezen

Ook vorig jaar was Annett Andriesen in Zeist.

In 2024 zong Elise Maayeshi in de finale van de IVC het lied Verone’s groen van Bart Visman.