AchtergrondBinnenkortFeatured

Henschel verfilmt en vertolkt Mörike-Lieder

Na een visuele bewerking van Schuberts Schwanengesang maakten bariton Dietrich Henschel en regisseur Clara Pons opnieuw een film, gebaseerd op de Mörike-Lieder van Hugo Wolf. De film maakt deel uit van het concert dat Henschel op 6 december in De Doelen in Rotterdam geeft.

Dietrich Henschel in de film Irrsal.
Dietrich Henschel in de film Irrsal.

De Duitse bariton Dietrich Henschel zingt graag opera, maar heeft een speciale liefde voor het lied. Op initiatief van Neil Wallace, programmeur van De Doelen, komt Henschel naar Rotterdam met een enscenering van orkestliederen van Hugo Wolf. Voor het programma Forbidden Prayers werden veertien liederen geselecteerd, waaronder de twaalf Mörike-Lieder die Wolf zelf voor orkest bewerkte.

De muziek van Hugo Wolf op de teksten van Eduard Mörike, die wel ‘literair impressionist’ wordt genoemd, worden op vrijdag 6 december gezongen door Dietrich Henschel onder begeleiding van het Rotterdamse Philharmonisch Orkest met dirigent Otto Tausk.

In mei van dit jaar sprak Place de l’Opera met Dietrich Henschel (beluister de podcast). In dat gesprek vertelde de bariton ook over Forbidden Prayers.

Henschel was meteen enthousiast toen Neil Wallace hem voorstelde een enscenering te maken. “Hij kwam naar me toe na een concert met de Mörike-Lieder van Wolf en zei: dit wil ik absoluut in Rotterdam brengen, maar we zouden een manier moeten vinden om de liederen meer toegankelijk te maken voor het publiek. Het zou visueler moeten. Dat is nu precies wat ik graag wil horen, zei ik, en toen ben ik meteen aan de slag gegaan.”

Henschel had bij een project rond Schuberts Schwanengesang samengewerkt met regisseur Clara Pons en die samenwerking was zo goed bevallen dat het tweetal zocht naar mogelijkheden voor een nieuw project. “Clara Pons is een zeer getalenteerde regisseur en wat we met Schwanengesang hebben gedaan was volkomen anders dan wat ik daarvoor had gedaan.”

Het verzoek van De Doelen was de perfecte mogelijkheid voor het duo om iets nieuws te creëren. “We hadden twee maanden later het concept klaar van wat ik maar even een ‘video-happening’ noem. Nog weer twee maanden later was de financiering rond en kort daarna konden we gaan filmen.”

Triptiek

Henschel noemt het project “één van die van God gegeven kansen die soms op je pad komen”. Hij ontdekte dat de liederen die Wolf voor orkest bewerkte allemaal een religieus thema hadden. “De muzikale taal van die liederen is verwant aan de muzikale wereld van Wagners Parsifal. En Wolf koos, en dat is zeer interessant, dezelfde kleur, sfeer en harmonieën als voor zijn liefdesliederen.”

Henschel vertelt dat Mörike een priester was die zijn hele leven bezig bleef met het verwerken van een liefdesgeschiedenis die hij als jongeman met een geheimzinnige vrouw had (in de gedichten heet ze Peregrina). De affaire met de extreem mooie vrouw duurde niet lang; ze verdween plotseling en toen ze terugkwam nam Mörike afstand. Die stap heeft hij zijn hele leven betreurd.

“Clara Pons bedacht een verhaal dat sterk raakt aan de biografie van Mörike”, vertelt Henschel. “Het gaat over een priester in de ‘Karwoche’, de week voor Pasen. Hij is verward en probeert de aardse liefde te overwinnen met de liefde voor God. Het hele verhaal is een triptiek, een middeleeuws altaarstuk. Het speelt zich ook af op drie schermen.”

Henschel was zeer onder de indruk van zijn ervaring met het acteren in de film, waarin hij zelf de hoofdrol van de priester speelt. “Ik houd van acteren en het werk aan deze film heeft me later ook geholpen bij het acteren in opera. Ik kon veel leren over camera-acteren, dat is zo anders dan op een podium. Dat is na die ervaring met de camera nooit meer hetzelfde.”

Dit is een documentaire over de cd-opname van de Mörike-Lieder:

Als Henschel probeert te omschrijven wat het publiek kan verwachten op 6 december in De Doelen zegt hij: “Mensen zouden moeten komen kijken naar wat ik de ‘visuele interpretatie door een zanger’ zou noemen, met natuurlijk de muzikale interpretatie van de liederen, die begeleid worden door het Rotterdams Philharmonisch Orkest onder leiding van Otto Tausk.”

Het project Forbidden Prayers ging afgelopen september in wereldpremière in Düsseldorf, werd daarna in Chemnitz uitgevoerd en zal nog op meer plaatsen te zien zijn.

De film bij Forbidden Prayer kreeg de – onvertaalbare – titel Irrsal mee, naar de titel van één van de liederen. Meer informatie is te vinden op de speciale website van dit project.

Informatie over het programma van 6 december en de kaartverkoop vindt u op de website van De Doelen.

Vorig artikel

Dieproerende hommage aan jarige Britten

Volgend artikel

Onbekend, onbemind: Schuberts Salamanka

De auteur

François van den Anker

François van den Anker

François van den Anker is muziekjournalist. Hij doet verslag van de wereld van opera en lied met interviews, reportages en podcasts.