Het Holland Festival 2025 is in volle gang. Op operagebied is het aanbod niet erg groot. Naast Boris Godoenov bij De Nationale Opera* en From Dust van Michel van der Aa, biedt het festival enkele muziektheater voorstellingen die Neil van Linden voor Place de l’Opera bezoekt. Op 15 juni bezocht hij de voorstelling One Ocean.

One Ocean is een perfect gechoreografeerde voorstelling met muziek, dans en video die het moet hebben van vaart en kleurigheid.De titel verwijst naar het idee dat de oceanen van de wereld met elkaar verbonden zijn en het besef dat de mensheid die om die oceanen heen leeft door die oceanen met elkaar verbonden is. Musici, dansers en videokunstenaars van eilanden in de Stille- en de Indische Oceaan brengen een ode aan hun regio van oorsprong. Maar ook de gevaren die die regio’s bedreigen komen aan bod. Dat zijn enkele van de kleurigste en cultureel rijkste gebieden van de wereld. Dus aanknopingspunten genoeg voor een kleurrijke voorstelling. Maar het gevaar van levende toeristenkaarten ligt ook om de hoek. En dat werd niet vermeden.

Maar laat ik eerst opnoemen wat ik wel heel goed vond. Om deze voorstelling te maken streek een keur van zangers, instrumentalisten, dansers en videomakers voor een periode neer in Amsterdam. Het ensemble omvat excellente zangers, zoals Sammy uit de legendarische Madagassische groep Tarika Sammy, de ‘inheems-Taiwanese’ Abus Tanapima die in een authentieke taal van het eiland zingt, Aremistic van Tahiti, Yoyo Tuki van Paaseiland, de ‘indigenous’ Australiër Yirrmal en Emlyn Marimutu van Mauritius, en die kregen alle ruimte om te schitteren.

Dans en Dodo

Spectaculair was ook de dans, onder meer van de Afro-Mauritiaanse danser en percussionist Mathieu Joseph. Hij had, ook al zijn we wel wat gewend, een fantastische breakdance solo, inclusief ondersteboven op zijn hoofd rondtollen. We hebben het wel eens gezien, maar het was toch spectaculair. Hij had ook een solo met een vogelmasker. Was het de kop van een dodo? Ja, waarschijnlijk wel, even later verschijnt een beeld van wat een dodo lijkt in de achterprojectie. De loopvogel van Mathieu Josephs geboorte-eiland Mauritius; de vogel die, zoals we weten, door toedoen van Nederlandse zeevaarders werd uitgeroeid, wat de diersoort zelf tragischer wijs vergemakkelijkte doordat het geen vluchtinstinct had. De eilandbewoners hadden blijkbaar altijd met het dier in balans geleefd. Nederland was ervoor nodig om het lot van het dier te bezegelen.

De Afro-Mauritiaanse gemeenschap stamt trouwens af van slaafgemaakten die wij, Nederlanders, en de Portugezen en de Fransen, vanaf de Oostkust van Afrika naar het eiland hadden gedeporteerd. Net zo spectaculair was een duet met de Australische ‘indigenous’ danser Albert David, waarin de twee om elkaar heen dansend het meest leken op, zoals krabben betaamd, zijwaarts bewegende, met elkaar vechtende of spelende krabben, wild met hun scharen om zich heen slaand.

Spectaculaire percussie

Een andere spectaculaire bijdrage kwam van de percussionisten, onder meer in twee passages die geheel door de percussie werden gedragen. Fabuleus hoe het ene ritme over het andere werd gelegd, triolen, kwintolen, of andersom duolen en kwartolen. Hierin schitterde onder meer de Curaçaos-Nederlandse Vernon Chatlein als gastmusicus, winnaar vorig jaar van de Gieskes Strijbis-prijs, samen met Airileke (Papua Nieuw-Guinea) uit Papua Nieuw Guinea, en ook Mathieu Joseph. Dit alles tegen een op de achterwand van de grote zaal van het Muziekgebouw geprojecteerde montage van videobeelden, gefilmd op verschillende eilanden in de Stille- en Indische Oceaan.

Naast de vrolijke scenes, tropische stranden, groene eilanden, kinderen die in het water spelen en levendige dorpsstraatbeelden zagen we ook hoe door klimaatverandering een groot deel van het zuiden van Madagaskar is verdroogd, waarover we te horen kregen dat dat de eerste door de opwarming van de aarde veroorzaakte hongersnood teweegbracht. En we zien beelden van kernproeven in de Stille Oceaan, met een grote paddestoelwolk boven een eiland, herinnerend aan hoe in het verleden met de oceanen werd omgesprongen.

Paradijs Promo

Op dat laatste na, wekte het geheel ook wel associaties op met promotieclips voor tropische paradijzen. De aaneenschakeling van beelden van vrolijke kinderen en tropische markten is goed bedoeld, maar ook wat zoetsappig en vrijblijvend. En ja, binnen deze opzet moeten wel heel veel culturen aan bod komen. Dat leidt in de muziek soms ook wel tot de grootste gemene deler. Dan wordt het soms wat ‘We are the world’.

One Ocean is onderdeel van het nu tien jaar bestaande project Small Island Big Song van de Taiwanese theatermaker BaoBao Chen en de Australische filmmaker en muziekproducent Tim Cole.

Verder kijken, luisteren en lezen

Video Trailer One Ocean.

*De HF opera productie Boris Godoenov ging op 12 juni in premiere.