Regisseur Robert Wilson overleden
Vandaag werd bekend dat regisseur, toneelschrijver en beeldend kunstenaar Robert (Bob)Wilson op 83-jarge leeftijd in zijn woonplaats Water Mill in New York, na een kort ziekbed is overleden.
Wilson werd als operaregisseur wereldwijd bekend om zijn visueel opzienbarende, en minstens zo controversiële producties, waarbij de personages en het libretto van de opera ondergeschikt waren aan zijn visie en vormgeving. Wilsons aanpak kenmerkte zich door een zeer precieze regie, langzaam tempo, poëtische beeldcompositie en minimalistische belichting en visueel sterke esthetiek. Zijn scenografie en bewegingstaal sluiten vaak aan bij Japanse Butoh, Noh en Kabuki theater.
Nederland
In Nederland regisseerde hij in 1989 De materie van Louis Andriessen bij De Nationale Opera in het Muziektheater in Amsterdam.
Ook van zijn hand was de productie van Madama Butterfly van Puccini, die voor het eerst in Amsterdam onder leiding van Edo de Waart te zien was in 2003 en later herhaald werd in 2007 en 2019.
Wilsons iconische minimalistische benadering van Puccini’s tragedie, origineel gecreëerd in Parijs in 1993 en later in Amsterdam vertoond, is misschien wel het meest succesvolle voorbeeld van zijn stijl omdat het nauw aansluit bij Japanse stileringen en vormgeving, terwijl er toch wel ruimt voor de emoties van Puccini was. In Parijs, waar Wilson uitzonderlijk populair was, is de productie van Madama Butterfly meer dan 10 maal in reprise genomen. In de Munt in Brussel werd zijn Aida uitgevoerd en zijn internationale reputatie bracht hem van Hamburg (Parsifal), naar Milaan (Orfeo en L’incoronazione di Poppea), Praag (onder meer Káťa Kabanová) tot aan de Metropolitan Opera (Lohengrin) en voor een gehele Ring des Nibelungen naar Zürich.
Zijn laatste operaproductie in Nederland was Einstein on the Beach van Philipp Glass in 2013. Het was een bijzondere reconstructie van de legendarische experimentele opera die hij met Glass in 1976 gecreëerd had. Het werk was te zien in Amsterdam, Rotterdam, Eindhoven, Groningen en Utrecht. Ook het laatste deel uit een andere grote samenwerking met Philip Glass, de opera Rome, uit The Civil WarS was in concertvorm in Nederland te horen.
(Muziek)theater
Naast de operaproducties werden er in Nederland verschillende toneelvoorstellingen in zijn regie uitgevoerd, veelal in het kader van het Holland Festival, waaronder Krapp’s Last Tape van Samuel Becket in de Stadschouwburg in 2015, en toch wel heel bijzonder, verder terug in de tijd in 1997, La Maladie de la Mort van Marguerite Duras in het Cultureel Centrum in Amstelveen en Hamlet, A Monologue.
De veelzijdigheid van Wilson blijkt uit vele andere projecten waaronder muziektheater-producties zoals The Life and Death of Marina Abramović in 2012 en 2 Lips and dancers and space voor het Nederlands Dans Theater in 2005.
Fenomeen
Wilson was een niet te ontkennen wereldwijd fenomeen in alle kunstvormen met een enorm oeuvre, een grote erkenning in de vorm van talrijke prijzen en onderscheidingen en een even zo grote en indrukwekkende lijst van artiesten met wie hij samen heeft gewerkt, van Lady Gaga tot Jessye Norman, van Tom Waits tot Rufus Wainwright.
Verder kijken, luisteren en lezen
Elina Stikhina zingt ‘In bel di vedremo’ uit Madama Butterfly in de regie van Robert Wilson.
De auteur
