FeaturedOperarecensie

Traviata remixed: best of both worlds

Lotte de Beer maakte met haar Nieuw Nederlands Operafront een nieuwe productie: Traviata remixed, die afgelopen zaterdag in wereldpremière ging op het Grachtenfestival. Met het ene been in de klassieke traditie en het andere stevig in het nu maakte ze er een fenomenale ‘best of both worlds’ van.

Alexandra Flood als Violetta in Traviata remixed. (© Jeroen van Zijp)
Alexandra Flood als Violetta in Traviata remixed. (© Jeroen van Zijp)

De sfeer was feestelijk en verwachtingsvol in de Amsterdamse Zuiveringshal West afgelopen zaterdagavond. Het publiek nam langzaam bezit van de tribunes, die niet in klassieke theateropstelling waren gebouwd, maar op verschillende niveaus een keuze boden aan stoelen, banken en zitzakken.

De verwachtingen waren gebaseerd op het werk dat operaregisseur Lotte de Beer al eerder had laten zien, ook op het Grachtenfestival. Na een innemende bewerking van La bohème, die ze meebracht uit Wenen, en een Così fan tutte die eerder in Duitsland en Den Haag was te zien, bracht ze nu een heuse wereldpremière aan het begin van het Grachtenfestival 2016. Helemaal nieuw, met alle productiestress die bij zo’n doop komt kijken.

Hoofdvraag bij deze productie: krijgt het publiek een avond volwaardig, meeslepend theater te zien? Het antwoord is absoluut ja. Is Lotte de Beer zorgvuldig met het materiaal omgegaan? Zeker wel! Ze kent de wereld van de klassieke opera, maar staat midden in de cultuur van vandaag. En hebben de ingrediënten die ze voor haar remix gebruikte kwaliteit en zijn ze goed gekozen? Ontstond er een smaakvolle mix? Ook op die vragen zijn de antwoorden volmondig ja.

Meeslepend theater was het. Het verhaal van Violetta werd verteld met de middelen van vandaag. Ze bleef, net als bij Verdi, een party animal die zich zo laat mogelijk gewonnen gaf aan haar slopende ziekte. Ze ging voluit in haar liefde voor Alfredo. En aan het einde stierf ze, net als in 1853, toen de eerste Traviata veel ophef veroorzaakte. Maar deze Violetta feestte op de beats van vandaag, appte met haar vrienden, had een heus e-mailadres (violetta@aol.com) en werd in de tabloids en op Twitter keihard aangepakt: “Drunk whore ruins family”, zo luidde de kop in één van de kranten na de rel op het feest van Flora.

Met uitgebreide, fraaie videoprojecties werd de handeling ondersteund. Daarbij werd de voorstelling op verschillende plaatsen in de zaal gespeeld, zodat het publiek deel werd van het feest, met als toppunt het ‘Libiamo’, dat door het publiek werd mee ‘gelalad’. Slim bedacht, net niet cheesy en een middel dat gelukkig maar eenmaal werd ingezet.

Verdi’s muziek was stevig aangepakt door arrangeur/componist Moritz Eggert. Het onvolprezen Nationaal Jeugd Orkest speelde in een bezetting van dertien musici, met naast een viool ook onder meer een elektrische gitaar en een keyboard. De korte versie van de ouverture, met die schrijnende muziek die het verhaal van Violetta in een paar maten vertelt, zette de toon voor een avontuurlijke muziekavond. Op verschillende momenten verscheen er een dj in de booth achter het orkest.

De arrangementen van Moritz Eggert waren interessant, maar de bijdrage van de dj was af en toe offbeat en ik denk eerlijk gezegd dat we, zeker in Nederland, een jonge traditie van dancemuziek hebben die hoger van kwaliteit is dan wat in deze productie te horen was.

Alexandra Flood en Ernst Daniël Smid in Traviata remixed. (© Jeroen van Zijp)
Alexandra Flood en Ernst Daniël Smid in Traviata remixed. (© Jeroen van Zijp)

Bij het casten was gekozen voor jonge talenten, al werd voor de rol van vader Germont aangetoond dat het oude talent nog lang niet op is. Ernst Daniël Smid zette een dwingende vader neer, die in het duet met Violetta stevig partij gaf. Zijn wat klassieke vibrato leverde een aardige tegentoon naast de lichte stemmen van de anderen.

Alexandra Flood moet nog piepjong zijn. Ze debuteert in de ene na de andere rol en was een perfect keuze als Violetta. Met haar uiterlijk en haar zeer dynamische zang was ze de ster van de voorstelling. Tegenspeler Alessandro Scotto di Luzio heeft een cv dat getuigt van een consequente keuze voor het klassieke Italiaanse repertoire. De jonge tenor leverde de daarbij te verwachten kwaliteit, al was hij wat voorzichtig in zijn dynamiek en mag het van mij nog wat losser. Het was op de eerste avond ook voor de techniek nog zoeken, zeker bij de versterkte zang.

In de kleinere rollen waren enkele ‘Tilburgers’ te zien, jonge talenten van de Fontys Hogeschool – een kweekvijver waarvan ook Opera Zuid nogal eens gebruikmaakt. Sopraan Lore van den Broeck en bariton Alexander de Jong, die zowel Barone, Dottore en Guiseppe zong, straalden in een voorstelling die met alle beweging en ruimtelijkheid niet eenvoudig moet zijn geweest voor de zangers.

In een recente discussie over opera en nieuw publiek luidde de cynische conclusie dat er van alles wordt gedaan om nieuw publiek te veroveren voor de kunstvorm opera, maar dat wat dan gemaakt wordt weinig meer met opera van doen heeft. Lotte de Beer en haar team laten zien en horen dat hardcore opera in een eigentijdse setting kan en dat zoiets voor een groot publiek aantrekkelijk is.

Zie voor meer informatie over Traviata remixed de website van het Grachtenfestival. De Beer en haar team staan op zaterdag 20 augustus ook op Lowlands met deze voorstelling.

Vorig artikel

Don Giovanni in de Werkspoorkathedraal

Volgend artikel

Stoyanova schittert in exuberante Danae

De auteur

François van den Anker

François van den Anker

François van den Anker is muziekjournalist. Hij doet verslag van de wereld van opera en lied met interviews, reportages en podcasts.

6Reacties

  1. Miles Niemeijer
    15 augustus 2016 at 15:20

    Beste Francois,

    ‘De arrangementen van Moritz waren interessant maar de bijdrage van de DJ was af en toe offbeat”? De DJ in kwestie was een figurant en deed niets anders dan de vooraf opgenomen muziek van Moritz af en toe playbacken. Ik kan het weten want ik was die figurant (hoewel ik toevallig ook soms echt optreedt als DJ maar dat terzijde)…Dit stuk klopt dus niet helemaal. Verder wel leuk geschreven hoor!
    groetjes,
    Miles

  2. Francois
    15 augustus 2016 at 15:54

    Beste Miles,
    dan geven we meneer Moritz de schuld van het rare tempo en stellen we vast dat je een heel overtuigende figurant was:-).

  3. Peter
    16 augustus 2016 at 11:38

    Grappige begripsverwarring rond het gebruik van het woord “offbeat”. Dit betekent voor de Engelstaligen meestal: onconventioneel, ongewoon of in muziektermen, syncopisch. Dit was zeker de intentie van de makers dus in feite erg goed verwoord ;-). Overigens zeer goede recensie!!
    Groet, Peter

  4. Olivier Keegel
    16 augustus 2016 at 17:29

    “Daarbij werd de voorstelling op verschillende plaatsen in de zaal gespeeld, zodat het publiek deel werd van het feest, met als toppunt het ‘Libiamo’, dat door het publiek werd mee ‘gelalad’.”

    Toppunt? Een bericht uit de onderste ring van de hel!

  5. Olivier Keegel
    17 augustus 2016 at 13:31

    Het Parool:

    “Muzikaal is deze remix een ramp. Verdi’s orkestpartituur is matig gearrangeerd voor klein ensemble, maar de toevoeging van fantasieloos voorspel, rammelde beats via een sampler en vooral de versterking die de klank volstrekt nivelleert, laat van het restant van Verdi’s noten weinig over.”

    “Wat treurig stemt is dat Operafront het duidelijk heel erg goed bedoelt, maar eigenlijk meldt dat Verdi alleen nog maar te verteren is als je hem en wat hij maakte tot een misbegrepen schim van zichzelf reduceert.”

    http://www.parool.nl/recensies/traviata-remixed-is-lekker-vlot-maar-muzikaal-een-ramp~a4357995/

  6. Maarten-Jan Dongelmans
    19 augustus 2016 at 10:30

    Het Parool slaat de spijker op zijn kop. Morgen nog op Lowlands en dan snel vergeten die handel. Volgend jaar het repertoire van Lowlands geremixed voor operaliefhebbers? In de Stopera? Ben benieuwd hoe Lotte de Beer zo’n ‘uitdaging’ zou oppakken.