AchtergrondOperarecensie

Vrijheidsfestival vult Jersey met luistergenot

Het eiland Jersey vierde deze maand zijn bevrijding weer met een groots muziekfestival. Een boordevol programma waar iedere liefhebber volop aan zijn trekken kon komen. Zo was er voor de vocale fan de fantastische sopraan Sophie Bevan. Kurt Gänzl doet verslag.

Het Mont Orgeuil Castle van Gorey (foto: Kurt Gänzl).

Het Jersey Liberation Festival begint ieder jaar op 9 mei, de datum dat het eiland van de Duitsers bevrijd werd. De festiviteiten omvatten onder meer een volle week muziek van alle soorten en maten. ’s Morgens, ’s middags en ’s avonds worden er voorstellingen gegeven, waarbij jonge topmusici van over de hele wereld optreden in orkestrale concerten, kamerconcerten en recitals. Zelf bezocht ik het evenement twee jaar geleden en aangezien ik me toen enorm vermaakt heb, was ik vastbesloten dit jaar terug te keren.

De concerten begonnen in het Jersey Opera House met het klarinetkwintet van Mozart (klarinet: Michael Collins) en het levendige en heerlijk gespeelde pianokwintet van Dvorák (piano: Wu Qian). Het festival eindigde met een galaconcert waar werken van onder andere Chopin, Tsjaikovski en Saint-Saëns gespeeld werden.

Het programma daartussenin bevatte evenementen in de Command Bunker bij Noirmont (een Gorecki-kwartet en geweldige werken van lokale talenten die daarop gebaseerd waren), in Gorey’s Mont Orgeuil Castle, op het historische Royal Square (de wereldpremière van een uitmuntende brassfanfare van James Francis Brown) en in de St. Thomas’ Church.

De uitvoering door de professionele artiesten was rondom succesvol. Enkel een onregelmatige, onhoorbare sopraanvertolking van een paar overbekende volksmelodieën door een breed in de belangstelling gezette jonge dame tijdens het door de BBC opgenomen openingsconcert viel uit de toon.

Het concert in de St. Thomas’ Church was de vocale focus van de week en bevatte een uitvoering van Mozarts requiem. Ik heb veel over dat stuk geschreven. Waarom? Mijn huidige ‘book-in-progress’, Victorian Vocalists, besteedt veel aandacht aan de optredens van de Sacred Harmonic Society, het grootste van alle koren in de Engelse muziekgeschiedenis.

De Sacred Harmonic Society had tussen 1850 en 1870 in zijn beperkte repertoire met werken als The Messiah, Elijah, Israel in Egypt één Mozart-werk opgenomen: zijn requiem. Een paar van de grootste zangers van die eeuw zongen de solorollen, maar soms werd ook het ‘B-team’ een kans gegeven.

Ik vroeg me af waarom, maar dat vond ik op Jersey uit. Het was omdat de solisten in dit stuk relatief weinig te zingen hebben. Wat prachtige concertmuziek, maar amper een fatsoenlijke aria. De ster van het stuk is echt het koor, dat vrijwel alle krenten uit de liturgie toebedeeld is.

Sophie Bevan.

Het City Consort of Voices (met wat lokale aanvullingen, waaronder leden van het festicalcomité) gaf onder Daniel Cohen een vitale en beminnelijke vertolking van de mis, en de solisten maakten groots werk van hun kwartet ‘Benedictus’.

Het is mijn persoonlijke smaak dat ik liever echt lage bassen hoor. Mark Stone was eerder een bariton. En voor Victoria Simmonds ging hetzelfde op: ze was meer een warme mezzo dan een kosher contra-alt. Maar de klank die de vier samen maakten, was waarlijk en vlekkeloos Engels. Het zou de goedkeuring van de Sacred Harmonic Society weggedragen kunnen hebben.

De andere solozangers gaven ons uitgebreidere solo’s in de eerste helft van het programma. James Oxley zong ‘Deeper and deeper still’/’Waft her angels’ uit Jephtha met doordringende tenor, waarbij hij het recitatief zeer dramatisch maakte en de aria soepel en lyrisch.

En dan de sopraan. Na de semi-sopraan van het openingsconcert was het een 40-karaats plezier om de stem van Sophie Bevan te horen. Ze bevoorrechte ons met een solo gezongen Gloria, dat wel of misschien niet van Händel was, maar haar in elk geval volop de kans gaf om met de schoonheid van haar rijke, stralende sopraan te pronken in de zeer dankbare akoestiek van de kerk.

Haar versieringen lagen er, heerlijk genoeg, niet dik bovenop, haar uitvoering was vlekkeloos en ze oogde en klonk zo relaxed… Hoe kan zo’n klein postuur zulke lange frases op één adem zingen? Toen ze Händels (?) reeks van loopjes en triller beëindigde, dacht ik: stop nog niet! Ik kwam om een requiem te horen, maar werd meegevoerd door een geweldige sopraan die een paar stukjes dubieuze Händel zong!

Merkwaardig genoeg werd dit oratoriumprogramma afgesloten met een orkestversie van een charmant pianowerk van Szymanowski, maar als extra kregen we een onaangekondigde pauze-uitvoering van wat naar ik meen – ik kwam binnen toen ze halverwege waren – een Ave Maria van Gorecki was. Ik vermoed het omdat ze ongeveer 150 keer ‘Maria’ zongen… Maar het was bekoorlijk. En erg fraai gezongen.

Het requiem in de St. Thomas' Church.

Ik heb me tijdens het lezen en schrijven over de grote provinciale koorfestivals uit het verleden – zoals het Three Choirs Festival, het Birmingham Festival, het Norwich Festival en hun gelijken in met name Duitsland – vaak afgevraagd wat het was dat deze festivals de grote attractie van het seizoen maakten en meer geld opbrachten van grote publieken dan welk ander evenement dan ook. Terwijl ze vaak dezelfde oratoriummuziek speelden, uitgevoerd door vaak dezelfde artiesten.

Ik denk dat ik het nu enigszins begrijp. Het was een groot plezier om terug te gaan naar bekende plaatsen om bekende muziek te horen, naast een paar onbekende en soms zelfs volledig nieuwe stukken. Het was een groot plezier om opnieuw de artiesten te horen die ik de laatste keer zo mocht, naast een paar nieuwe musici, zoals natuurlijk Sophie Bevan.

Het Jersey Liberation Festival is een festival voor iedereen. Ik trok op met een paar van de beste connaisseurs en zat naast een dame die gerust met veel enthousiasme tussen delen door klapte, en allemaal vonden ze het, net als ik, een plezier en genot om het festival mee te maken. Ik heb me vast voorgenomen in 2013 weer te gaan.

Vorig artikel

Dietrich Fischer-Dieskau overleden

Volgend artikel

Youtube-portret: Dietrich Fischer-Dieskau

De auteur

Kurt Gänzl

Kurt Gänzl