Na de presentatie van De Nationale Opera hebben ook verschillende operahuizen in Europa hun nieuwe seizoenen bekend gemaakt. In de komende dagen aandacht voor een aantal interessante operahuizen.

Uit de presentatie van de Staatsoper Unter den Linden in Berlijn hier een overzicht van de wereldpremières, de nieuwe producties, optredende wereldsterren en wat Nederlandse inbreng. In totaal zijn en maar liefst 320 evenementen in het reguliere operaseizoen, naast nog talrijke andere in de Festtage, de Baroktage en in de concertseries.

Premières

De Staatsoper Unter den Linden brengt in het seizoen 2022-2023 een nieuwe productie van Richard Wagners Der Ring des Nibelungen onder leiding van Daniel Barenboim. De fameuze dirigent en muzikaal directeur wordt dit jaar 80 en dat wordt flink gevierd. Het wordt de derde volledige ‘Ring’ die Barenboim in ‘zijn’ operahuis dirigeert.

Deze nieuwe ‘Ring’ wordt geregisseerd door Dmitri Tcherniakov, die ook tekent voor het decorontwerp, zoals hij eerder deed voor Parsifal en Tristan und Isolde in Berlijn.

Oppergod Wotan en Der Wanderer (Wotan in zijn menselijke vermomming) worden gezongen door Michael Volle. Zijn opstandige dochter Brünhilde zal worden vertolkt door Anja Kampe.

In Das Rheingold het verassende roldebuut van Rolando Villazón als Loge. De Mexicaanse tenor lijkt een ‘nieuwe’ carrière te hebben nu hij zijn stemproblemen en bühneangst overwonnen heeft.

Verder in deze nieuwe ‘Ring’ Johannes Martin Kränzle als Alberich, Stephan Rügamer als Mime, Claudia Mahnke, die Fricka voor haar rekening neemt en Peter Rose als Fafner.  Zijn reuzenbroer is Mika Kares, die tevens de rollen van Hunding in Die Walküre en Hagen in Götterdämmerung zingt.

Siegfried is Andreas Schager, het incestueuze liefdespaar in Die Walküre, Siegmund en Siegline, wordt gezongen door respectievelijk Robert Watson en Vida Miknevičiūtė.

Voor Götterdämnmerung moet de Waltraute uit Die Walküre Michal Doron, plaatsmaken voor Ekaterina Semenchuk. Anja Kissjudit zingt wel beide Erda’s in Das Rheingold en in Siegfried.

De nieuwe ‘Ring’ wordt binnen één week uitgevoerd, zoals door Wagner bedoeld, drie keer in oktober en nog een keer in april 2023, tijdens de Festtage.

Andere nieuwe producties zijn er van Mozarts Mitridate, Re di Ponte onder leiding van Marc Minkowski en geregisseerd door Satoshi Miyagi, Idomeneo, gedirigeerd door Sir Simon Rattle in de regie van David McVicar, die daarmee zijn huisdebuut maakt.

Il Giustino van Vivaldi staat onder leiding van René Jacobs met Christophe Dumaux in de titelrol.

In Daphne van Richard Strauss zal de titelrol gezongen worden door Vera-Lotte Boecker. Rene Pape zingt Peneios en Pavel Černoch is Apollo. Thomas Guggels heeft de muzikale leiding en Romeo Castelluci regisseert, ontwerpt de decors, de kostuums en de belichting.

De laatste nieuwe productie is Thomas, een kameropera van Georg Friedrich Haas uit 2013, die nu voor het eerst in Berlijn wordt uitgevoerd.

 Wereldpremières.

‘La Piccola Cubana’ is een opera van Hanz Werner Henze, die zelf in 1974 de televisieopera ‘La Cubana’ componeerde. Nu wordt de lang gewenste kameropera-versie gepresenteerd.

Componist Oskar Strasnoy koos Robinson Crusoë als basis voor ‘Robinson, een kameropera voor zelfspelende piano’s, automaten en zeven eilanden’. Het werk, voor jongeren vanaf 14 jaar, is in opdracht van de Staatsoper geschreven en wordt uitgevoerd door leden van de Internationale Operastudio.

De liederencyclus ‘Die schöne Müllerin ‘van Franz Schubert werd door bas- bariton Florian Boesch samen met muzikaalleider Andreas Schett en regisseur Nikolaus Habjan omgewerkt tot een scenisch eenmansdrama, met Musicbanda Franui en Florian Bosch zelf als de uitvoerenden.

Ook niet echt een opera, maar wel een bijzondere wereldpremière, is Im Nebel ein Licht, een voorstelling die Botho Strauß schreef op de oudtestamentische geschiedenis van Saul en David. Hij zette zijn vertelling op muziek van Leoš Janáček. Jürgen Flimm regisseert de Janáček-Strauss avond.

Noemenswaardig zijn nog de feestelijke seizoens-openingsproductie van L’elisir d’amore op 9 september met Hera Heysang Park als Adina en Bogdan Volkov als Nemorino en de’ live voor iedereen’ uitvoering van Don Carlo, die op 8 juli 2023 in de openlucht op de Bedelplatz wordt uitgevoerd onder leiding van Daniel Barenboim.

Wereldsterren

Hoewel de Staatoper geen echt ‘sterrenhuis’ is als de Met of het Royal Opera House Covent Garden, staan er toch een groot aantal wereldberoemde zangers in Berlijn op de planken.

De Zuid-Afrikaanse Pretty Yende was in 2008 winnares van twee grote prijzen in het Internationale Vocalisten Concours ’s Hertogenbosch. De sopraan is inmiddels een wereldster en zingt in Berlijn Micaëla in Carmen in februari 2023.

Lise Davidsen won in Amsterdam in 2015 maar liefst drie prijzen in de Hans Gabor Belvedere  Singing Competition en is dé grote Wagner- en Strausszangeres van het moment. Zij zingt Elisabeth in Tannhäuser in april en mei.

Andere wereldsterren die in Berlijn in het komend seizoen optreden zijn Angela Gheorghiu, Marcelo Álvarez en Ludovic Tézier in slechts drie voorstellingen van Tosca in oktober en november.

Ailyn Perez en Aida Garifullina delen de rol van Mimí in La Bohème in december en januari.

Anita Rachvelishvili gaat in januari en februari, afwisselend met Elina Garanča, om de geheime krachten van Samson vechten in Samson et Dalila van Saint-Säens.

Magdalena Kožená zingt Idamante in Idomeneo onder leiding van haar echtgenoot Sir Simon Rattle.

René Pape is in verschillende producties te zien, waaronder als Sarastro in Die Zauberflöte, Phillips II in Don Carlo, Timur in Turandot en de reeds genoemde voorstelling van Daphne.

Nadine Sierra zingt Gilda, met Christopher Maltman als haar tragische vader in Rigoletto.

Gerald Finley zingt de titelrol in Der fliegende Holländer,  Sonya Yoncheva en Charles Castronovo  zijn Medée en Jason in Medea in juli.

Voor de liefhebbers van legendarische zangers zingt Olaf Bär de twee komische rollen van Benoit en Alcindoro in La Bohème. Een andere legende, Hanna Schwarz, maakt haar opwachting  als de oude grootmoeder Stařenka Buryjovka in Jenůfa en één van de eerste echte countertenor-sterren, Jochem Kowalksi, is te horen als Nutrice in L’Incoronazione di Poppea.

Nederlandse inbreng

Er zijn ook enkele Nederlandse artiesten actief  in Berlijn.

De jonge tenor Linard Vrielink, die eerder deel uitmaakte van de Opera Studio van de Staatsoper, staat in drie producties: in Idomeneo zal hij Arbace zingen, in Daphne is hij als Leukippos te horen en hij vertolkt de rol van Asle in Sleepless, een operaballade van Péter Eötvös.

In Il giustino van Vivaldi zijn twee Nederlandse zangeressen te horen; alt Helena Rasker zingt Andronico en mezzosopraan Olivia Vermeulen zingt Amanzio en Fortuna.

Achter- en op de schermen is het werk van (video)kunstenaar Irma van Doormalen te zien met de videobeelden die zij voor ‘La Picolla Cubana” maakte.

Martin Wright was van 1993 tot 2012 dirigent van het Grootomroep Koor en het Koor van De Nationale Opera, dus reken ik hem toch een beetje onder de Nederlandse inbreng. Sinds 2013 is hij de koordirigent van de Staatsoper en naast zijn aandeel in de meeste reguliere producties, krijgt hij in het seizoensoverzicht nog aparte vermeldingen voor de koorinstuderingen van Il Giustino en Idomeneo.

Barenboim 80

Als laatste noem ik nog het verjaardagsconcert voor Daniel Barenboim. Niet alleen wordt hij dit jaar 80, hij is ook 30 jaar muzikaal directeur van de Staatsoper Unter den Linden. Op zijn verjaardag, 15 november, neemt Barenboim plaats achter de piano in de Philharmonie in een concert onder leiding van ere- dirigent van de Staatskapelle Berlin, Zubin Mehta. Barenboim soleert in maar liefst twee pianoconcerten: Van Beethovens derde en Chopins eerste. Om het geheel toch een operatintje te geven klinkt als eerste de Ouverture van Wagners Rienzi.

Ongetwijfeld zit er voor de operaliefhebbers van Place de l’Opera iets bij in het complete overzicht van de Staatsoper, waarvoor een reisje naar Berlijn te verantwoorden is.