AchtergrondBinnenkortFeatured

‘Zet die tomtom eens uit en sla rechtsaf’

Op 1 april gaat het Voi-Z Festival 2011 van start, met een nieuwe naam, een nieuwe programmeur, nieuw repertoire en de hoop op veel nieuw publiek. Directeur Michael de Roo: ,,Trek die stoute schoenen aan, gooi je vooroordelen weg en probeer eens wat nieuws.”

Het Voi-Z Festival ging tot voor kort door het leven als Kameroperafestival. De laatste editie vond twee jaar geleden plaats in Zwolle. Het programma was destijds samengesteld door Nico Schaafsma, hoewel Michael de Roo hem al in 2008 was opgevolgd als directeur/programmeur. De programmering van het ‘gerestylede’ festival dit jaar is het eerste van De Roo’s hand. Zijn vuurdoop.

De Roo brengt een schat aan ervaring mee naar Zwolle. Hij studeerde slagwerk en compositie aan het conservatorium in Den Haag, stond 25 jaar lang op het podium, runde een winkel in Japanse slaginstrumenten, hielp Theater De Regentes uit de grond te stampen en had een eigen ensemble. ,,Ik ben een cultureel entrepreneur”, zegt hij in het kantoor van Voi-Z, boven Theater Odeon in Zwolle. ,,Ik wil hier graag mijn 42 jaar ervaring overdragen.”

Nieuwe energie

Het duurde even voordat De Roo’s liefde voor opera en muziektheater werd aangewakkerd, ondanks dat zijn vader achttien jaar lang intendant was van De Nederlandse Opera. ,,Ik ben pas later voor opera gevallen. Toen merkte ik dat als alle disciplines heel goed bij elkaar komen, je echt van je stoel geblazen wordt. Jammer genoeg gebeurt dat naar mijn idee te weinig.”

Bij De Regentes in Den Haag programmeerde De Roo veel muziektheater en kleinschalige opera. Hij vindt het een uitdaging om dezelfde genres nu aan de man te brengen in Zwolle – niet echt een voor de hand liggende plaats voor een festival voor ‘opera, muziektheater en alles wat daarbij hoort’. ,,Ik houd van die uitdaging en ik houd er ook van ergens nieuwe energie in te blazen.”

Aan nieuwe energie in elk geval geen gebrek in zijn programma voor 2011. Het festival heeft een nieuwe naam en daarmee een geheel nieuwe uitstraling gekregen. De reden: een nog breder publiek trekken. ,,Het publiek is al divers, maar ik wil het nog diverser maken”, zegt De Roo. ,,We willen jongeren naar het theater trekken.”

De Roo is zich terdege bewust dat veel culturele instellingen de nieuwe generatie proberen te bereiken en daar maar mondjesmaat in slagen. Maar dat doet zijn ambitie niet verflauwen. ,,Zo’n 25 jaar geleden is het muziekonderwijs op basisscholen op een laag pitje gezet. Daar plukken we nu de wrange vruchten van. Wij zoeken nu naar mogelijkheden om jongeren toch iets mee te geven. Iets wat ze zich over tien jaar nog zullen herinneren.”

Dat er in april zo’n driehonderd schoolkinderen naar het Voi-Z Festival zullen komen, doet De Roo dan ook veel deugd. Verder betalen jongeren tot en met 27 jaar maximaal 12,50 euro voor een kaartje, waarmee Voi-Z hoopt de nieuwe generatie te prikkelen om te gaan kijken.

Stoute schoenen

De jonge uitstraling van het festival betekent niet dat het bestaande publiek overboord wordt gezet. Allerminst. Er is juist zeer breed geprogrammeerd, om een zo’n divers mogelijk publiek te trekken.

Wel hoopt De Roo dat het traditionele opera- en concertpubliek wat meer open gaat staan voor nieuw repertoire. ,,Het publiek is weinig avontuurlijk. In de kunsten speelt alles zich af in de herinnering. Het publiek denkt: daar wil ik nog wel eens naartoe, want dat was goed. Maar trek nu eens die stoute schoenen aan, gooi je vooroordelen weg en probeer wat nieuws.”

,,Een Carmen of Traviata is voor mij geen uitdaging, hoe mooi die stukken ook zijn”, vervolgt hij. ,,Het is veel leuker om de gebaande paden te verlaten. Zet die tomtom eens uit en sla rechtsaf. Dat is toch veel spannender?”

Video-opera

De Roo’s zoektocht over die nieuwe paden heeft geresulteerd in een programma met 32 voorstellingen van 23 gezelschappen, die in tien dagen tijd op diverse locaties in Zwolle te zien zullen zijn. ,,Het zijn niet allemaal exclusief voor ons festival gemaakte producties. Het is een panoramisch venster op wat er gebeurt in opera en muziektheater. Een soort overzichtstentoonstelling.”

De voorstellingen zijn ondergebracht onder zes titels: Nederlandse Makers, Oude Meesters, Internationaal, Voi-Z Projecteert, Voi-Z Nu en Salon de la Voix. In de reeks Voi-Z Projecteert heeft De Roo bijvoorbeeld de video-opera Three Tales van Steve Reich geprogrammeerd. ,,Er is een enorme ontwikkeling gaande in video-opera. Het werk van Reich gaan we buiten op een groot scherm vertonen. Ik denk dat je niet alles moet organiseren. Mensen moeten ook dingen tegen kunnen komen.”

In dezelfde serie zal een bijzondere bewerking van Bartóks Hertog Blauwbaards Burcht door het jonge kunstenaarstrio ‘Collectief 33 1/3’ te zien zijn. ,,In deze productie zit het publiek in de kamers van Blauwbaard. Dus eigenlijk in zijn gedachtewereld. Het decor wordt geheel digitaal gecreëerd.”

Het zijn slechts twee van de noviteiten die Voi-Z vanaf 1 april zal presenteren. De Roo hoopt dat hij het publiek ermee kan verrassen. ,,Als programmeur probeer ik cadeautjes te vinden die ik het publiek kan voorschotelen. Ik zoek voorstellingen waarin je kunt proeven wat een liefde en energie erachter schuilgaat. Voorstellingen waarin je iets van jezelf herkent en daardoor geraakt wordt. Dat is het doel: de mogelijkheid scheppen om zoiets mee te maken. Niet meer.”

Zie voor meer informatie de website van het Voi-Z Festival 2011.

Vorig artikel

Norma als cheeseburger in Zürich

Volgend artikel

Column: Annemarie Kremer

De auteur

Jordi Kooiman

Jordi Kooiman

Jordi Kooiman is journalist en muziekliefhebber. Hij richtte in januari 2009 Place de l'Opera op en leidt sindsdien het magazine.

1 Reactie

  1. 21 maart 2011 at 18:58

    Ah! Daar hebben we die legitimerende toverformule weer: “Voorstellingen waarin je iets van jezelf herkent en daardoor geraakt wordt.” Als ik voor mezelf nu eens de tien opera’s op een rij zet waardoor ik het meest “geraakt word” (ik spreek zelf graag van “die ik het mooist vind”), dan zit er geen enkele bij waarin ik “iets van mezelf herken”. Ben ik ook helemaal niet naar op zoek. Wel naar mooie muziek, fraaie stemmen, en als het even kan acceptabele acteerprestaties. Ik denk dat ik een typische vertegenwoordiger ben van dat traditionele, licht dementerende Traviata- en Carmen-publiek waarbij alles zich “in de herinnering afspeelt” en dat denkt “daar wil ik nog wel eens naar toe, want dat was goed”. Hoewel, kleine nuance: ik denk ook vaak “daar wil ik nog wel eens naar toe, want dat was verschrikkelijk slecht”. Hoe dan ook, wij fossiele operaliefhebbers nemen ons besluit altijd in termen van “daar wil ik nog wel eens naar toe”. Verstand hebben we er niet van. Wij zijn een beetje muf, De Drie Baritons in de teakhouten cd-kast, en gewapend met een rol biscuit één keer per jaar naar De Meervaart. Publiek in de kamers van Blauwbaard (en “dus” (!) in zijn gedachtewereld), nee, meneer De Roo, van die dingen weten wij niet veel af… Dat is goed als je gestudeerd hebt en je Carmen en Traviata “geen uitdaging meer vindt”. Als je Verdi’s en Bizets van deze wereld eigenlijk ontstegen bent.
    Kom Mien, zet De Parelvissers nog eens op!