Het nieuws ging dit weekend snel de wereld over: de beroemde sopraan Montserrat Caballé is overleden. Caballé was één van de beste en bekendste operazangeressen van de twintigste eeuw. Een herinnering in woord en beeld.

“Met Montserrat Caballé is één van de indrukwekkendste zangerpersoonlijkheden uit de twintigste eeuw heengegaan. Haar mooie stem, haar perfecte techniek en haar innemende charisma hebben generaties van operaliefhebbers ontroerd en geïmponeerd.”

Dominique Meyer, intendant van de Wiener Staatsoper, was één van de eerste kopstukken die na het bekend worden van Caballé’s overlijden op zaterdag 6 oktober de publiciteit zocht om zijn waardering voor de diva uit te drukken. Caballé zong tussen 1959 en 2007 elf verschillende rollen in 44 voorstellingen bij de Staatsoper. Kort voor haar laatste optreden kreeg ze de titel ‘Österreichische Kammersängerin’.

De Scala volgde met een al even lovend statement. De Milanese muziekdirecteur Riccardo Chailly prees Caballé als “zonder twijfel één van de grootste artiesten met wie ik samengewerkt heb, met een persoonlijkheid zonder gelijke en een buitengewone humaniteit”. Intendant Alexander Pereira noemde de sopraan “één van de grootsten van de twintigste eeuw”.

Caballé debuteerde in 1960 bij de Scala als bloemenmeisje in Parsifal. Later zong ze er hoofdrollen als Lucrezia Borgia, Norma, Amelia, Aida, Luisa Miller, Leonora en Salome.

Hieronder een scène uit La forza del destino, opgenomen in de Scala in 1978.

Montserrat Caballé werd op 12 april 1933 in Barcelona geboren. In de Catalaanse stad genoot ze haar muzikale opleiding, maar haar eerste stappen in de professionele zangwereld zette ze in Basel, als lid van het huisensemble. Na Basel kreeg ze een vast contract in Bremen.

Aan het einde van haar seizoenen in Bremen werd Caballé voor het eerst uitgenodigd door het Gran Teatre del Liceu in haar geboortestad Barcelona. Ze zong de titelrol in Strauss’ Arabella.

Haar echte internationale doorbraak volgde pas drie jaar later, toen ze Marilyn Horne verving in een semiscenische Lucrezia Borgia in Carnegie Hall, New York. Naar verluidt duurde de staande ovatie die ze oogstte 25 minuten. Hieronder een fragment uit de fameuze uitvoering:

Iets verderop in Manhattan, bij de Metropolitan Opera, maakte Caballé een paar maanden later haar debuut, als Marguerite in Gounods Faust. Ze zou bijna honderd keer optreden bij het beroemde New Yorkse huis.

Ook bij de andere tophuizen in de wereld werd Caballé een vaste gast. Meer dan 4.000 voorstellingen op de internationale opera- en concertenpodia staan achter haar naam, in bijna 90 verschillende rollen.

Caballé werd het meest geprezen om haar vertolkingen van Verdi-rollen en het Italiaanse belcantorepertoire. Glorieus was haar interpretatie van Bellini’s heldin Norma, in het bijzonder tijdens het zomeroperafestival Chorégies d’Orange in 1974. Hieronder haar uitvoering van Norma’s bekendste aria ‘Casta diva’ tijdens die fameuze voorstelling. De scène demonstreert optimaal hoe perfect Caballé’s stembeheersing was.

In alle media-aandacht rond het overlijden van Caballé wordt haar samenwerking met Queen-zanger Freddie Mercury genoemd. Met hun nummer ‘Barcelona’, gemaakt in 1987 en in 1992 gebruikt als officiële song van de Olympische Spelen in Barcelona, trad Caballé uit de toch wat geïsoleerde operawereld en werd een mondiaal fenomeen. Hieronder de officiële muziekvideo van het nummer:

Caballé stapte in de jaren negentig nog veel vaker buiten de operagrenzen. Ze zong samen met artiesten als Vangelis en Johnny Hallyday.

De sopraan bleef lang doorzingen. Tot voor kort gaf ze nog steeds concerten, meer dan 80 jaar oud. Hieronder zingt ze de Habanera uit Carmen, 76 jaar oud. Tennisgrootheid Roger Federer brengt haar het podium op.

Montserrat Caballé was getrouwd met de Spaanse tenor Bernabé Martí. Hun dochter Montserrat Martí is eveneens een operasopraan. Hieronder moeder en dochter in het duet ‘Bolero’ in 1995.

Tot slot terug naar het begin, naar de jaren waarin Caballé de wereld veroverde met haar onweerstaanbaar mooie stem, een stem die door haar vele opnames niet vergeten zal worden. De diva zingt de waanzinscène uit Il Pirata.