Aan cd’s van Ariadne auf Naxos geen gebrek, maar de spannende live-opname vanuit de Oper Frankfurt, op cd uitgebracht door Oehms, is een waardevolle toevoeging aan de discografie. Met dank aan de sterke prestaties van onder anderen Brenda Rae en Camilla Nylund.

Ariadne auf Naxos van Richard Strauss en Hugo von Hofmannsthal gaat in veel opzichten over een transitie naar volwassenheid: de confrontatie met de bittere kant van het leven en het zo waardig mogelijk incasseren van de pijn der deceptie.

In de proloog van de opera moet een jonge componist – gezongen door een vrouwenstem – onder ogen zien hoe zijn meesterwerk, een opera over de door Theseus verlaten Kretenzische prinses Ariadne, aan allerlei compromissen onderworpen wordt, waarvan de ondraaglijkste wel is dat de uitvoering van het werk moet worden gecombineerd met die van een komediantengroep onder leiding van Zerbinetta.

De artistieke idealen van de componist worden geplet onder de exorbitante wensen van zijn rijke mecenas (die met weinig gevoel voor kunst worden doorgegeven door diens Haushofmeister). De ontroostbare componist valt ten prooi aan de charmes van Zerbinetta: zij probeert hem tot het inzicht te brengen dat zij en haar mannen een plaats kunnen hebben in het werk van de jongen.

In de opera zelf zien we vervolgens de door teleurstelling gebroken Ariadne, menend dat er niets anders rest dan de dood nu ze verlaten is door Theseus. Dan verschijnt echter Bacchus, die in Ariadne een eilandtovenares ziet, terwijl zij meent dat hij de doodsgod is die haar komt halen. In een glorieus duet worden de twee verliefd en gaan een nieuw stadium van hun bestaan in. De door ervaring getekende Zerbinetta mag concluderen dat er altijd een nieuwe weg is, bij voorkeur in de vorm van een nieuwe man.

In de Oper Frankfurt werd Ariadne auf Naxos met succes geënsceneerd door Brigitte Fassbaender. Foto’s in het boekje van de cd-uitgave en filmfragmenten op YouTube doen betreuren dat er (nog) geen dvd-uitgave van die productie is. Maar het label Oehms heeft er in elk geval voor gekozen om een cd uit te brengen. Daarop kunnen we horen wat een hecht ensemble vermag: een Lakei die al teveel zijn mooie stem wil laten horen en minder sterk karakteriseert, valt direct een beetje uit de toon.

De timing van de zangers richt zich op de productie en niet op de geluidsregistratie. Daarom blijft het onduidelijk waarom aan de rijke mecenas wordt gerefereerd als ‘My lord’ en waarom de vloeiende lijn van de muziek in de proloog soms enigszins wordt afgeremd als één van de karakters een punt wil maken.

Vocaal-dramatisch valt er veel te genieten en dat wil wat zeggen, want Strauss-rollen zijn doorgaans nog net een paar graden moeilijker dan ze klinken. Franz Grundheber is als de Musiklehrer duidelijk dertig jaar ouder dan de anderen, maar de tand des tijds heeft zijn superieure tekstbehandeling en muzikaliteit niet kunnen aantasten.

Claudia Mahnke is een koortsig gepassioneerde componist, die in Brenda Rae als Zerbinetta een ideale tegenspeelster vindt: de sopraan zeilt glorieus door de halsbrekende notenreeksen en zet een volwassen en vrouwelijk karakter neer, zonder een spoor van popperige schattigheid.

Camilla Nylund vergeet geen moment haar elegantie als de Primadonna, maar dat verhindert haar niet om haar afkeer van Zerbinetta met volle kracht te etaleren.

Michael König is trefzeker in de brute arrogantie van de Tenor. Als de jeugdige god Bacchus is hij eerder heroïsch en metalig dan warm of helder, maar hij blijft sterk aanwezig tot aan de laatste momenten van het slotduet.

Nylund is een dramatische Ariadne in de stijl van Anna Tomowa-Sintow, maar met een slanker geluid. Ze is een ervaren Strauss-vertolkster met aandacht voor tekst én muziek, rauwer dan sommige andere diva’s in dit repertoire, maar altijd als een karakter van vlees en bloed.

Sebastian Weigle zweept het Frankfurt Opera und Museum Orchester op tot grote hoogten – nog meer in de opera zelf dan in de proloog – en weet vooral de laatste paar minuten enorm veel kleur te geven.

Dit is geen opname die de grote registraties van dit werk naar de kroon steekt, maar als spannende live-opname is hij alleszins geslaagd.

Hieronder een clip over de productie: