Een enorm kledingrek vol broeken, jakken, hemden en mantels in allerlei kleuren en formaten, vormde de achtergrond voor een productie van Mozarts ‘Così fan tutte’. Het Orkest van de Achttiende Eeuw bracht een mooie zangersbezetting bij elkaar om lekker weer eens deze prachtopera te kunnen spelen. In 2013 deed het orkest dat voor het eerst onder leiding van Frans Brüggen. Nu leidde de talentvolle Manoj Kamps het ensemble. Het dirigeren van Kamps straalde een groot gevoel voor precisie in het samenspel uit, een streven naar mooie lijnen en stevige accenten op de emotionele knooppunten. Niks revolutionairs, maar gewoon degelijk orkestspel.

In haar regie van de semi-scènische uitvoering voerde Lisenka Heijboer Castañón wel een flinke verschuiving in het verhaal uit. Het genoemde kledingrek vormde een soort uitgangspunt voor alle verwikkelingen die twee liefdesparen doormaken. Daar verwisselden Ferrando (tenor Linard Vrielink) en Guglielmo (bas-bariton Drew Santini) vele malen van kleding. Want Così draait om vermomming van de heren die de geliefden van de ander moeten veroveren.

Maar ook de dames Fiordiligi (sopraan Katherine Dain) en haar vriendin Dorabella (mezzo Josy Santos) grepen veelvuldig in de uitgestalde kledingstukken om zich een nieuwe look te geven. Het leek er sterk op dat de twee liefdesparen elkaar in de beurt van dat kledingrek beloerden, en zelfs wisten wat het verwisselspel inhield dat Don Alfonso (bariton Henk Neven) en zijn complotterende hulpje Despina (sopraan Claron McFadden) hadden uitgedokterd voor een spelletje partnerruilen, alias ‘second love’. De voorstelling, waarvan ik vrijdag 13 oktober de vierde uitvoering beleefde in de concertzaal van het Haagse Amare, leidde aldus tot de vraag: wie bedriegt wie in deze ‘Così’?

Luchtige rol

Het ging er allemaal speels aan toe. De meest luchtige rol speelde Henk Neven als de slimme vriend van de twee andere maten met wie hij het sociale leven deelt. Neven zong met zijn lichtgekleurde bariton niet zozeer de wijze Don Alfonso, zoals ik hem vaak zag en hoorde uitgebeeld, maar meer schalkse single. Hij vlinderde door de scène rechts en links over de trappenstellages rond het orkest of dwars door de musici.

Vermakelijk was Claron MacFadden die met haar hoge, kwinkelerende geluid de vriendinnen stimuleerde hun kansen te grijpen, ook al heeft zij er blijkbaar zelf geen behoefte aan. Was leuk geweest als de regie een sexy relatie had ingebouwd tussen Alfonso en Despina. Wat je ook doet in de regie, overeind blijft de geweldige opeenvolging van meeslepende ensembles en aria’s. Licht en speels spuide McFadden de sarcastische aria ‘In uomini, in soldati sperare fedeltà? (Van mannen, van soldaten trouw verwachten?). Of de onverzettelijke klank waarmee Katherine Dain in de geharnaste aria ‘Come scoglio immoto resta’ (Zoals een rots onbeweeglijk blijft) Fiordiligi’s liefde voor haar Guglielmo uitzong.

Diepblauwe rots

Voor de partij van de minder principiële Dorabella bracht Josy Santos (in diepblauwe kledij, ontwerp Kevin Pieterse) haar volle, donkergekleurde stem in stelling zoals in het spannende duet met Guglielmo ‘Il core vi dono’ (Mijn hart schenk ik jou).

Tegenspeler Drew Santini, zowel lijfelijk als qua stem krachtig en stoer, kon zijn verleidingskunst mooi kwijt in zijn aria ‘Non siate ritrorsi’ (Wees niet terughoudend). Hij was ook perfect op zijn plek als maatje (Bravo tu, bravo io’) van Linard Vrielink. Die mocht met een vol, verheerlijkt geluid het smachtende andante cantabile in ‘Un aura amorosa’(Een liefdevolle ademtocht) uitdrukken.

Het kledingrek was aan het einde van de voorstelling helemaal leeg. Of er ook de zwarte broeken en hemden tussen hingen die de orkestmusici na de pauze hadden aangetrokken, ontging mij. Voor de pauze zat het orkest namelijk in vrije-tijds kleding op het podium (alsof we een repetitie bijwoonden), wat een merkwaardig contrast opleverde met het toch wel chique geklede Haagse publiek.  Così doet het Orkest van de Achttiende Eeuw het, dat zich nu tooit met de kernachtige internationale naam 18c.

Nog twee uitvoeringen: dinsdag 17 oktober in het Amsterdams Concertgebouw en woensdag 18 oktober in Utrechs TivoliVredenburg. Let op het slot van de uitvoering!

Verder lezen, luisteren en kijken

Linard Vrielink vertelt over Così en zijn loopbaan tot nu toe.

Dirigent Manoj Kamps sprak in 2020 met Franz Straatman.

De ouverture van Così fan tutte door het Orkest van de Achttiende Eeuw, met dirigent Manoj Kamnps.

Linard Vrielink zingt Un aura amorosa