Op donderdag 15 maart gaat een nieuwe enscenering van Deidamia in première bij De Nederlandse Opera. Het is de laatste opera die Händel schreef voor hij zich uitsluitend richtte op het oratorium en het is zeker niet zijn bekendste. Aan regisseur David Alden de uitdaging het succes van zijn Ercole Amante te evenaren.

Tamerlano, Giulio Cesare en Rodelinda zijn Händel-opera’s die zeer geregeld worden opgevoerd en opgenomen. Zo ook Ariodante, die afgelopen week nog in een concertante uitvoering van Il Complesso Barocco in enkele zalen te horen was en morgen nog Eindhoven aandoet.

Dat ensemble, onder leiding van barokspecialist Alan Curtis, maakte in 2002 in het Italianse Siena één van de zeldzame opnamen van Deidamia. Op dvd is niets te vinden, dus als de NTR besluit de opera op te nemen voor tv-uitzending en mogelijke uitgave op dvd, dan is er sprake van een wereldprimeur.

De opera zat

Zijn die andere Händel-opera’s zoveel beter dat Deidamia minder aandacht verdient? De omstandigheden waaronder Händel het werk schreef, waren in elk geval anders. Deidamia zou zijn laatste opera worden, na 1741 kwamen er alleen nog oratoria op het perkament in zijn huis in Brooke Street, Londen.

Händel was buitengewoon beroemd in Londen; zijn standbeeld in Vauxhall Gardens, geplaatst in 1738, getuigt daarvan. Toch was het theaterpubliek de opera zat, wellicht ook door de invloed van de Beggar’s Opera, die zeer ironisch deed over de Italiaanse opera.

Händel was fysiek verzwakt na een beroerte, kon niet goed meer zelf spelen en constateerde dat het Engelse publiek simpelweg niet klaar was voor de continentale verfijning van de Italiaanse opera.

Na de première in 1741 beleefde Deidamia slechts twee uitvoeringen. Ondanks het spectaculaire decor, met de houtblazers op een wegvarend schip, viel op 10 februari 1741 het doek – zo valt te lezen bij Händel-kenner Donald Burrows.

Alden en Bolton

De Amsterdamse productie wordt gemaakt door regisseur David Alden. Evenals zijn tweelingbroer Christopher besloot hij op zijn dertiende, zo zeggen de biografen, om operaregisseur te worden.

Zijn loopbaan bracht hem van zijn geboorteplaats New York naar onder meer de Bayerische Staatsoper in München, waar hij een serie Händel-opera’s ensceneerde. In Amsterdam had hij in 2009 succes met de regie van Ercole Amante van Francesco Cavalli.

Net als toen is Concerto Köln onder leiding van Ivor Bolton het begeleidingsorkest. Opnieuw staat Veronica Cangemi op de bühne, ditmaal in de rol van Nerea, vriendin van Deidamia. De titelrol wordt gezongen door Sally Matthews, die eerder in Amsterdam te horen was als Fiodiligi (Così fan tutte) in 2006.

Sopraan Olga Pasichnyk (Achille) won in 1994 de tweede prijs op het Internationaal Vocalisten Concours in Den Bosch, kent repertoire van Purcell tot Poulenc en werkte mee aan de Don Giovanni-opname van René Jacobs voor Harmonia Mundi.

Jan-Willem Schaafsma vormt het Nederlandse aandeel in de cast. Hij zingt de rol van Nestor. Schaafsma is lid van het ensemble Frommerman en was in 2007 te zien in La Barca van Banchieri bij de Nationale Reisopera.

Speciale website

Speciaal voor deze voorstelling heeft De Nederlandse Opera een website online gezet met het verhaal en de karakters van Deidamia. Door met de cursor over het scherm te bewegen, komen tekstballonnen met toelichting tevoorschijn. Elk van de drie bedrijven wordt zo toegelicht.

Deidamia gaat op 15 maart in première. Daarna zijn er tot en met 1 april zeven voorstellingen in Het Muziektheater. Voor elke voorstelling is er een inleiding in de foyer van het Muziektheater. Die inleiding is doorgaans na de première als podcast te downloaden. Zie voor meer informatie de website van De Nederlandse Opera.

Hieronder de making of Deidamia: