AchtergrondNieuws

Afscheid: ruim tien jaar operajournalistiek

Vandaag neemt François van den Anker afscheid van Place de l’Opera. Hij was meer dan tien jaar verbonden aan het magazine. Zijn bijdragen begonnen met kleine artikelen en recensies, door de jaren heen verschoof zijn werk naar verslaggeving. Bijna 2.000 tekstbijdragen leverde hij. Met 23 afleveringen van de podcast Opera Magazine, die volgden op meer dan 40 afleveringen van Studio Nibelheim, zorgde hij ook voor geluid.

François van den Anker interviewde vele grote namen uit de operawereld, zoals hier Cheryl Studer tijdens het Internationaal Vocalisten Concours (beeld Tia Schutrups).

Gevraagd naar de hoogtepunten in zijn tien jaar bij Place de l’Opera vindt François van den Anker het lastig kiezen. ‘Zonder enige overdrijving kan ik stellen dat de operawereld van zangers, musici, makers en mensen voor en achter de schermen uit aardige, coöperatieve professionals bestaat. Vrijwel niemand zei nee op een interviewverzoek en meekijken bij het maakproces van een voorstelling was bijna altijd oké. Grote namen uit het buitenland of heel jonge sterren uit Nederland: het was altijd spannend om met een interview een treffend portret te maken of gedachten weer te geven.’

In 2014 kwam Place de l’Opera met Libretto, een naslagwerk op papier voor het operaseizoen 2014/2015. François vond verhalen maken die in druk zouden verschijnen nog spannender dan schrijven voor online. ‘Collega Jordi Kooiman maakte een prachtig verhaal met Lisette Oropesa over haar Gilda in Rigoletto, ik mocht componist Theo Loevendie spreken over zijn opera over Spinoza, uiteraard in café Welling achter het Concertgebouw. En ik had in Essen een legendarisch dubbelinterview met bariton Luca Pisaroni en zijn schoonvader Thomas Hampson.’

‘De artikelen over aus LICHT zijn me dierbaar’, vervolgt François. ‘Het was in die tien jaar één van de indrukwekkendste projecten om over te berichten. Daarom ben ik blij dat de podcastserie eindigt met een interview met Renee Jonker, die curator was van het monsterproject. Zulke grote evenementen, daarover berichtte ik graag.’

‘Tweemaal kon ik van heel dichtbij het maakproces verslaan van de vijfjaarlijkse opera’s van het Utrechtsch Studenten Concert. Het waren geweldige producties, die fijne verhalen opleverden. In 2018 over het zand voor de opera Thijl in Soesterberg bijvoorbeeld. Vijf jaar eerder fietste ik door het Rotterdamse havengebied, op weg naar de verbouwing van de rijnaak die de locatie zou worden voor Rheingold op de Rijn. De bestuursleden van het project – keurige studenten met veel intellectuele bagage – bleken toch echt zélf aan het werk te zijn in het schip, om een podium te lassen en tribunes te bouwen.’

Rechtstreekse kijk

Na het uitbreken van de coronacrisis een bekend beeld: de thuiswerkplek. Hier produceerde François van den Anker bijna 2.000 bijdragen voor Place de l’Opera.

François vindt dat het medialandschap rond opera en klassieke zang de afgelopen tien jaar behoorlijk veranderd is. ‘Als kleine content creators die het moeten hebben van adverteerders hebben wij het veel lastiger dan grote productiehuizen in de opera, die hun subsidie steeds vaker inzetten voor het maken van journalistieke producties, interviews en podcasts.’

‘Een positieve kant aan de ontwikkeling van sociale media is de mogelijkheden die makers, musici en zangers hebben om persoonlijk met hun publiek te communiceren, bijvoorbeeld via Instagram. Beelden van repetitielokalen, ervaringen in urenlange grimeersessies en foto’s van operagebouwen met de hashtag #officefortheday geven een rechtstreekse kijk in het leven van zangers en makers. Dat heeft de communicatie gedemocratiseerd.’

Geen nonsens, wel opera

François: ‘Het was ruim tien jaar samenwerken met fijne collega’s, de recensenten die met veel meer kennis dan ik hun oordeel gaven over voorstellingen en producties. Het meest intensief was de samenwerking met hoofdredacteur Jordi Kooiman. Mijn artikelen kwamen pas online als hij er zijn eindredactionele licht over had laten schijnen en geloof me, dat was altijd nodig. Hij is de continue factor in de serieuze, zorgvuldige manier waarop de journalistiek op Place de l’Opera werd bedreven. Geen nonsens, wel opera.’

‘Mijn vertrek valt samen met heel veel meer ruimte voor de cultuur na twee jaar van beperkingen. Het muziekleven kan weer opbloeien. Ik blijf actief, als freelancer onder mijn bedrijfsnaam Poileparole. En belangrijk: Place de l’Opera gaat door en zal die ontwikkeling hopelijk blijven volgen. Met u als lezer en met redacteuren en recensenten die met een open blik kijken naar de wondere wereld van opera en klassieke zang.’

Vorig artikel

In de zalen: Alba Rosa, L'italiana, Camerata

Volgend artikel

Crowdfunding voor Einstein-opera gestart

De auteur

Jordi Kooiman

Jordi Kooiman

Jordi Kooiman is journalist en muziekliefhebber. Hij richtte in januari 2009 Place de l'Opera op en leidt sindsdien het magazine.