Operarecensie

Blauwbaard zoals niet eerder gezien

Blauwbaard is er in vele soorten en maten. Het jonge kunstenaarstrio Collectief 33⅓ heeft daar een verrassende variant aan toegevoegd: een nagenoeg geheel digitale voorstelling, zonder solisten of live muziek. Fascinerend.

De Blauwbaard van Collectief 33⅓ is onderdeel van het Voi-Z Festival dat momenteel in Zwolle plaatsvindt. De voorstelling wordt opgevoerd in de Philips Fabriek.

Wie bij een fabriek denkt aan een imposant decor en een grootschalige productie, vergist zich. Je komt binnen in een kale hal met een houten tribune en een grote kubus als enig decorstuk. Dat is alles. Des te wonderbaarlijker wat er zich vervolgens voor je ogen aftekent.

De drie kunstenaars – Douwe Dijkstra, Jules van Hulst en Coen Huisman – hebben een bewerking gemaakt van Hertog Blauwbaards burcht van Béla Bartók. In hun versie bevind je je in de kamers die Blauwbaard voor Judith verborgen probeert te houden. In de ‘krochten van zijn donkere ziel’, zoals de kunstenaars het zelf omschrijven.

De kamers worden door middel van digitale projecties op de kubus en de vloer eromheen tot leven gewekt. Zeer inventief en beweeglijk, met verbluffend veel diepte. Neem de schatkamer. Eén voor één vallen er muntstukken ‘uit de lucht’, die al tollend op de grond belanden. Het worden er steeds meer, tot de vloer bezaaid ligt met geld.

Ook de tuin, het rijk en het meer der tranen worden schitterend vormgegeven, waarbij de donkere, lugubere ondertoon nooit ontbreekt. De kamers lopen naadloos in elkaar over en bevatten tal van suggesties en betekenissen die je prikkelen om dieper na te denken over het bekende sprookje.

Alleen de zevende kamer, het slot, vind ik minder sterk. Veelzeggend zijn de zeven lege brancards wel, maar ze missen mijns inziens impact. De laatste kamer brengt niet zo’n schok teweeg als die in de opera wel teweegbrengt en dat vind ik persoonlijk jammer.

Van Judith vang je enkel wat glimpen op, telkens als ze één van de deuren opent. Dan klinkt ook muziek uit Bartóks opera, bewerkt door Mete Erker en Martin Fondse. Voor de rest komen de hoofdpersonen niet letterlijk in het verhaal voor en wordt er qua muziek gebruikgemaakt van mysterieuze ‘klanksculpturen’, gemaakt door Michael de Roo.

Die afwezigheid van operazang en live muziek voelt echter niet als een gemis. Ook als ‘muziektheaterprojectie’ is Blauwbaard een fascinerende voorstelling. Onverminderd duister en diepgaand.

Blauwbaard is zaterdag 9 april nog tweemaal te zien, om 14.00 en 20.15 uur. Zie voor meer informatie de website van Voi-Z Festival 2011.

Vorig artikel

Johannes krijgt subtiele scenische doop

Volgend artikel

Slaapverwekkende Don Giovanni keert terug

De auteur

Jordi Kooiman

Jordi Kooiman

Jordi Kooiman is journalist en muziekliefhebber. Hij richtte in januari 2009 Place de l'Opera op en leidt sindsdien het magazine.