Operarecensie

Veel emotie in recital Elizabeth Watts

In opera geeft een huilende zanger extra diepte en emotie aan het personage. In liedrecitals daarentegen is huilen taboe. Sopraan Elizabeth Watts, een kunstenares in expressie, zong dinsdagavond in het Concertgebouw liederen van Richard Strauss en verloor zich in emotie. Simon Lepper begeleidde haar op de piano.

Elizabeth Watts.
Elizabeth Watts.

In 2011 zong Elizabeth Watts voor het eerst in de Kleine Zaal van het Concertgebouw in Amsterdam en maakte een onuitwisbare indruk. Haar stem is puur en heeft een opvallend licht vibrato en een charmante uitstraling. Haar expressie is levensecht. Niet voor niets heeft ze allerlei belangrijke Engelse zangprijzen gewonnen, zoals The Kathleen Ferrier Award in 2006.

Watts liedprogramma droeg als titel ‘De nachtegaal en de roos’, daarmee refererend aan het gelijknamige sprookjesverhaal van Oscar Wilde, een allegorische vertelling over de onbereikbare liefde, met ingrediënten als egoïsme en opoffering. Ze zong een aaneenschakeling van Duitstalige liederen van Richard Strauss, Franstalige liederen van Henri Duparc, Russische liederen van Benjamin Britten en een Spaanstalig blokje met onder meer liederen van Enrique Granados en Carlos Guastavino. Hoog romantisch dus.

Waar Angelsaksische zangers goed in zijn, is het overdreven benadrukken van de medeklinkers in een vreemde taal. Dat deed Watts gelukkig niet bij Strauss. Helaas waren er wel anderen dingen die niet klopten. Haar uitspraak bijvoorbeeld. Ze had moeite met woorden waar een ‘ei’ en een ‘u’ in voortkwamen en zong deze met een akelig accent. Bovendien bracht ze sommige woorden met heel veel volume, die daardoor uit de toon vielen.

In het laatste Strauss-lied, ‘Malven’, veegde ze haar tranen weg. Het was een beetje gênant. En hoe mooi ook de expressie van haar gezicht af te lezen viel, het maakte haar ongeloofwaardig. Je moet je tranen niet opdringen aan het publiek, dat riekt naar goedkoop sentiment.

Waarschijnlijk was Watts van zichzelf geschrokken, want haar tranen vloeiden niet meer bij de volgende liederen en ook liet ze de uithalen achterwege. De liederen van Duparc, die innemend maar niet echt Frans klonken, zong ze met verstilde emotie.

Pianist Lepper maakte de indruk dat hij haar slechts volgde. Boeiend in zijn spel, zeker niet onaardig, maar ik miste een wisselingwerking met de sopraan en een uitgesproken persoonlijk pianospel.

Veelzijdig is Watts zeker te noemen. Ze vertolkte Russische liederen op tekst van Poesjkin in een bewerking van Britten. Het viel op dat ze de frasering en de moeilijke klinkers die de Russische taal heeft hier juist klein bracht. Toch had haar geloofwaardigheid een deuk opgelopen. Ook omdat de teksten die ze zong niet altijd overeenkwamen met haar expressie en lichaamstaal.

Verder – en nu waag ik me even als moderecensent – vond ik haar avondjurk niet bij haar passen. Deze was lang en zwart, met hele grote witte bloemen. Het leek wel alsof ze een gordijn aan had. Onflatteus.

Zou het nog goed komen? In ‘Stikhi’, een lied over slaaploze nachten, vielen haal stem, woorden en uitstraling voor het eerst wel samen. Ze keek vermoeid, onwezenlijk donker, met een piano die het tikken van de klok aangaf. De verwachte oprechte ontroering.

Het laatste blok liederen was Spaanstalig. Het is duidelijk: haar grootste kracht is het zingen van vrolijke en grappige liederen. Bijvoorbeeld ‘El Maja timido’ van Granados, dat ze met veel humor en passie zong.

Als één van de toegiften bracht Watts het populaire lied ‘A Nightingale Sang in Berkeley Square’. Wat een mooie expressie! Het was perfect! Volgende keer maar een Engels programma.

Zie voor meer informatie over de concerten in het Concertgebouw www.concertgebouw.nl.

Vorig artikel

DNO ontwikkelt talent met Kopernikus

Volgend artikel

STIOP maakt Benelux-tournee met Bohème

De auteur

Rudolf Hunnik

Rudolf Hunnik

Rudolf Hunnik is cultuurjournalist, filmprogrammeur en trainer. Hij schrijft voor onder meer de Gooi- en Eemlander, HDC Media, Cultuurpers en Place de l’Opera.

5Reacties

  1. theo laceulle
    28 maart 2014 at 13:02

    Ik vind dit wel een heel strenge recensie! Ik heb gewoon genoten van haar onopgesmukte uitstraling, en de prachtige en warme sopraan. Het begin met Strauss Ständchen was misschien een beetje moeilijk (je zal ook maar met dát lied beginnen!)maar na dat eerste lied heb ik alleen maar genoten.
    …Verloor zich in emotie….gênant…..geloofwaardigheid….nou nou!!

  2. Onno
    28 maart 2014 at 18:32

    Niet alles was perfect, maar ik heb toch genoten. De tranen vond ik vervelender voor haar, dan voor mij als toehoorder. En als we het dan toch over gênant hebben: wat mij betreft had de opmerking over de jurk achterwege mogen blijven. Zo’n recensie krijgt dan opeens ook iets potsierlijks.

  3. Julia
    28 maart 2014 at 20:06

    ik vind dit een beetje een rare recensie van aan elkaar gelijmde korte uitspraakjes die niet echt prettig of zelfs onvoldoende onderbouwd worden. zoals “Je moet je tranen niet opdringen aan het publiek, dat riekt naar goedkoop sentiment.”
    hoe kun je dat nou zo zeggen? het is nu eenmaal zo dat als iemand emoties ervaart en echt even niet meer kan, dat de tranen dan komen. als het overdreven is, dan merken we dat wel als publiek. maar als je sowieso geen tranen wilt zien van een zanger, dat mankeert er toch echt iets aan je eigen gevoelsleven, voor mij riekt dat naar goedkoop autisme.

  4. Maartje
    28 maart 2014 at 20:26

    Wat Julia zegt…

  5. kersten
    29 maart 2014 at 11:08

    Ongetwijfeld zijn zangers erop getraind / leggen zich erop toe emoties slechts controleerbaar toe te laten: mij is het nooit gelukt brava, bravo of welke brul dan ook aan mijn dichtgeschroefde keel te laten ontsnappen, overmand als ik dan ben door emotie !